Tác dụng của cây cỏ xước – “Thần dược” chữa bệnh ai cũng nên biết

Cây cỏ xước là thực vật thân thảo mọc hoang được xem như vị thuốc quý tốt  cho  sức khỏe. Từ xa xưa, nó được sử dụng nhiều trong các bài thuốc dân gian chữa thoái hóa khớp, gout, đau mỏi xương khớp, bệnh sỏi thận, tiểu đường, huyết áp, tim mạch,… Hãy cùng GDV Sport tìm hiểu cụ thể những tác dụng của cây cỏ xước trong bài viết này nhé.

Cây cỏ xước là cây gì?

Cây cỏ xước có tên khoa học là, còn được biết đến với tên gọi khác như Ngưu tất Nam. Theo đông y, đây là loại câu có vị đắng, hơi chua, tính bình. Cây sống được lâu năm, chiều cao có thể tới 1m, lá cây hình trứng và mọc đối xứng nhau. 

Nhiều thành phần hóa học được tìm thấy trong cây cỏ xước như nước, glucid, protid, xơ tro, vitamin C, carotene. Đặc biệt, rễ của cỏ xước chứa axit oleanolic và hạt chứa hentriacontane, saponin nên có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh.

Tác dụng của cây cỏ xước

Cây cỏ xước có thể thu hái quanh năm, sau khi thu hoạch đem rửa sạch với nước muối loãng, phơi khô rồi bảo quản kín để dùng dần.

Từ xa xưa ông bà đã đã nấu nước cỏ xước để uống giải nhiệt, thanh lọc cơ thể, đào thải độc tố, lọc thận, lợi tiểu, bồi bổ, tăng cường hệ miễn dịch,…

Theo y học cổ truyền, đây là một vị thuốc lành tính, vị hơi đắng, tác dụng của cây cỏ xước là an thần, thông tiểu, tiêu viêm. giam đau, giải nhiệt. Bên cạnh đó còn hỗ trợ điều trị bệnh viêm khớp, gout, cao huyết áp, viêm gan, thận.

Theo y học hiện đại, rễ cỏ xước có dược lý khá mạnh, được chiết xuất vào một số loại thuốc Tây y với tác dụng trị bệnh về gan, thận, cân bằng cholesterol trong cơ thể, Ngoài ra, dược chất Saponin tìm thấy nhiều trong rễ cây có công dụng kích thích sự co bóp cơ trơn của tử cung, từ đó điều hòa kinh nguyệt hiệu quả.

Cây cỏ xước trị bệnh gì? Bài thuốc cây cỏ xước trị bệnh

Dựa trên những tác dụng dược lý của cây cỏ xước, bạn có tham khảo một số bài thuốc trị bệnh từ cỏ xước như sau:

Cây cỏ xước hỗ trợ điều trị sỏi thận, sỏi mật

Nhiều nghiên cứu đã công bố tác dụng của cây cỏ xước đến từ thành phần chống tăng sinh trên tế bào ung thư, trong đó có ung thư tuyến tụy liên quan đến các vấn đề về sỏi thận, sỏi mật. Một số bài thuốc được áp dụng trị những bệnh này đó là:

• Chữa vàng da, suy thận, phù thũng, nặng chân: Chuẩn bị rễ cỏ xước đem sao vàng, mã đề cả cây, cỏ mực, cúc bách nhật cả cây, mỗi loại 30g. Các nguyên liệu này đem sắc với lượng nước vừa đủ, không quá đặc. Mỗi ngày uống 1 thang chia làm 2-3 lần uống, duy trì trong 7-10 ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.
• Cỏ xước chữa phù thũng: Chuẩn bị cây cỏ xước, bông mã đề, rễ cỏ tranh, dây khố rách mỗi loại 20-30g. Rửa sạch bụi bẩn rồi sắc lấy nước thuốc để uống, mỗi ngày uống 2 lần vào buổi sáng và tối.
• Chữa vàng da do tắc mật: Chuẩn bị 1 chiếc gan heo và 100g cỏ xước đem hầm cùng nhau cho thật nhừ. Sau đó chắt lấy phần nước để uống hết trong ngày sẽ giúp cải thiện chứng vàng da do tắc mật.

Cây cỏ xước trị bệnh về đường tiết niệu

Cây cỏ xước có công dụng ức chế, giảm thiểu sử phát triển của sỏi oxalat canxi trong mô thận. Đồng thời hỗ trợ điều trị tổn thương thận như giảm ure huyết thanh và creatinin huyết thanh. Ngoài ra, sử dụng bài thuốc từ cây cỏ xước còn làm chậm những thay đổi trong cấu trúc mô thận và giảm kích thước của các tinh thể nên các triệu chứng như tiểu tiện đau buốt hoặc đái đục sẽ được cải thiện nhanh chóng. Cách thực hiện:

• Bài thuốc cây cỏ xước chữa đái ra máu: Chuẩn bị rễ cỏ xước 20g; hạt sen sao vàng, củ mài sao vàng, bông mã đề, cỏ mực sao đen, lá trắc bách diệp sao đen mỗi loại 40g. Sau đó bạn tán tất cả thành bột mịn rồi bảo quản trong một lọ kín, mỗi ngày dùng 10-12g pha nước uống.
• Bài thuốc cây cỏ xước trị đau buốt khi tiểu tiện: Dùng 20g cây cỏ xước sắc thành nước uống hàng ngày đến khi bệnh chấm dứt.
• Bài thuốc cây cỏ xước chữa đái đục: Chuẩn bị rễ cỏ xước, củ mài mỗi loại 20g; rễ cỏ tranh, bông mã đề sao vàng, rễ bấn trắng mỗi loại 12g; 40g ý dĩ. Đem tất cả sắc lấy nước uống trong ngày, sau khoảng một tuần thực hiện sẽ thấy bệnh giảm nhẹ.

Công dụng của cây cỏ xước đối với bệnh xương khớp

Không chỉ giúp điều trị các bệnh về đường tiết niệu mà tác dụng của cây cỏ xước còn được ứng dụng trong điều trị viêm khớp. Theo nhiều nghiên cứu, các hoạt chất chống viêm mạnh mẽ như saponin trong cỏ xước làm giảm các cơn đau nhức, sưng đỏ và cải thiện khả năng vận động của người bệnh. Chưa hết, sử dụng saponin còn giảm quá trình tăng sản sinh ra các hoạt dịch thâm nhiễm tế bào viêm liên quan đến phá hủy xương khớp.

Một số bài thuốc:

• Trị viêm khớp dạng thấp: 20g rễ cỏ xước tẩm rượu sao vàng; độc hoạt, tục đoạn, thục địa, đương quy, bạch thược, đảng sâm, tần giao mỗi loại 12g; tang sinh ký, dây đau xương mỗi loại 16g;  quế chi, xuyên khung mỗi loại 8g; tế tân và cam thảo mỗi loại 6g. Đem tất cả sắc với lượng nước vừa đủ, thuốc thu được uống 3 lần/ngày, liên tục trong 10 ngày.
• Chữa đau xương khớp khi thay đổi thời tiết: Chuẩn bị 20g cỏ xước sao vàng hạ thổ, sắc lấy nước uống trong ngày và uống liên tục trong vòng 15 ngày để điều trị bệnh.
• Chữa đau thần kinh tọa: Chuẩn bị cây cỏ xước và dĩ ý mỗi loại 20g; lá lốt, đỗ trọng mỗi loại 16g; ngải cứu, thiên niên kiện, tô mộc, củ ráy sao vàng, cầu tích, lá thông mỗi loại 12g. Đem sắc cùng 1000ml đến khi cạn còn khoảng 300-400ml thì chia thuốc thành 2 phần để uống trong ngày.
• Cây cỏ xước trị bệnh gout: Dùng cỏ xước, rễ cây cẩu trùng võ, lá tất bát, rễ bưởi bung mỗi vị 15g. Thái mỏng, sao vàng sau đó sắc cùng 4 bát nước đến khi cạn còn 2 bát. Mỗi ngày bạn uống thuốc này 3 lần, kiên trì thực hiện trong 10 ngày sẽ nhận được kết quả tích cực nếu phù hợp với cơ địa.

Tác dụng của cây cỏ xước đối với bệnh về hô hấp

Cỏ xước là một nguồn cung cấp các chất chống oxy hóa và kháng viêm như tanin, axit phenolic, terpenoid, tannin và glycoside. Đặc biệt, hợp chất fructan và saponin ở dược liệu này có tác dụng điều hòa miễn dịch, đồng thời tăng cường các phản ứng miễn dịch có chọn lọc. Ngoài ra, nếu bạn đang bị các vết lở loét cũng có thể sử dụng bài thuốc cỏ xước để chữa bệnh.

• Cỏ xước chữa hóc xương: Lấy một nắm cỏ xước, nhai nát rồi nuối dần nước, phần bã đắp ở cổ.
• Chữa viêm mũi dị ứng: Dùng 20g rễ cỏ xước và lá diễn, đơn buốt mỗi vị 15g sắc cùng 400ml đến khi còn 100ml thì lấy uống. Sau 5 ngày dùng liên tục sẽ thấy bệnh viêm mũi dị ứng cải thiện đáng kể.
• Chữa lở loét ở miệng: Dùng một nắm cỏ xước tẩm với rượu rồi nhai nát, sau đó nuốt lất nước.

Cây cỏ xước trị bệnh máu nhiễm mỡ, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch

Một khảo sát được thực hiện trên chuột đã chứng minh rằng uống nước từ cỏ xước trong vòng 1 tháng có thể giảm thiểu đáng kể lượng cholesterol xấu, triglyceride và tăng đáng kể cholesterol tốt ở những con chuột đang tăng lipid máu. Đồng thời, tác dụng của cây cỏ xước không gây phản ứng phụ nào đến gan. Nghiên cứu này cho thấy cây cỏ xước rất có lợi cho những người đang bị mỡ máu cao hoặc xơ vữa mạch máu.

Cách thực hiện các bài thuốc cây cỏ xước chữa mỡ máu cao:

• Cách 1: Dùng 30g cỏ xước và 20g hạt muồng đem sao vàng, thêm ngưu tất rồi đem sắc cùng nước. Mỗi ngày dùng 1 thang thuốc này, chia làm 2-3 lần uống trong ngày.
• Cách 2: Cỏ xước, đương quy, hạn liên thảo mỗi loại 16g; xuyên khung, cây cứt lợn, hạt lạc giới sao vàng mỗi loại 12g. Đem sắc tất cả thuocs này, mỗi ngày uống 1 thang thuốc và kiên trì trong 20-30 ngày.
• Cách 3: Cây cỏ xước phơi khô 10g đem sắc cùng 10 cây thành ngạnh đến khi cạn còn ⅓. Thuốc thu được uống sau bữa ăn khoảng 30 phút, uống liên tục trong 2 tháng.

Một số tác dụng chữa bệnh của cây cỏ xước

Ngoài những lợi ích kể trên, tác dụng của cây cỏ xước còn là giúp cải thiện các tình trạng sức khỏe khác như chướng bụng, huyết hư, như kinh nguyệt không đều, quai bị, chướng bụng,… Cụ thể:

• Chữa kinh nguyệt không đều: Rễ cỏ xước 20g, rễ gai 30g, nghệ xanh 16g, cỏ cú  16g, ích mẫu 16g, sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần, uống liên tục trong 10 ngày.
• Chữa quai bị: Xay nhuyễn hoặc giã nát rễ cây cỏ xước, thêm ít nước vào khuấy đều rồi lấy phần nước để súc miệng và uống, phần bã thì đắp lên chỗ sưng đau.
• Chữa chướng bụng: Mỗi ngày dùng khoảng 30g cỏ xước sắc lấy nước uống.
• Trị mụn: Cây cỏ xước rửa sạch, ngâm muối sau đó xay nhuyễn. Phần nước cốt chấm lên những nơi có mụn, để trong vòng 30 phút sau đó rửa sạch lại với nước.

Trên đây là một số thông tin về tác dụng của cây cỏ xước và các bài thuốc điều trị. Hy vọng rằng những chia sẻ này sẽ giúp bạn hiểu rõ thêm một phương pháp điều trị bệnh từ thiên nhiên an toàn, hiệu quả.