Tác dụng và các bài thuốc chữa bệnh từ đăng tâm thảo 

Trong y học cổ truyền, đăng tâm thảo được sử dụng để an thần, trị mất ngủ và giảm cảm giác lo âu. Ngày nay, ngoài tác dụng kể trên thì đăng tâm thảo còn được các nghiên cứu chứng minh có tác dụng trong việc điều trị viêm họng, ho, khó tiểu.

>>> Xem thêm:

Xích thược – Dược liệu trong dân gian với nhiều giá trị tuyệt vời

Độc hoạt – Vị thuốc quý với nhiều công dụng tuyệt vời

Đăng tâm thảo là gì?

Đăng tâm thảo là ruột phơi khô của thân cây bấc và có tên gọi khác là đăng thảo, tịch thảo, đăng thị, hổ tu thảo, bích ngọc thảo, xích tu, cổ ất tâm, thần đăng nhị, bấc…. có tên khoa học là Juncus effusus Linn.

Cây bấc là cây thân thảo sống lâu năm, thân tròn, dày và cứng, mọc thành chùm với chiều cao khoảng 35 đến 100cm, đường kính khoảng 1 đến 2mm, mặt ngoài thân màu xanh lục nhạt có sọc dọc. Phần ruột của cây gồm các tế bào hình sao để lộ ra nhiều lỗ rỗng lớn. Lá bị tiêu giảm nhiều, chỉ còn lại bẹ ở gốc thân.

Hoa của cây bấc khá đều, lưỡng tính, hình khuyên, khô không bị phân hủy. Nhị 3, chỉ bao phấn hình mác. Quả có mỏ ngắn và một đầu nhụy lớn, quả nang, hạt nhỏ. Cây thường ra hoa vào đầu mùa hè. 

Phân bố, thu hái và chế biến

Cây bấc mọc hoang ở những nơi ẩm ướt của nước ta như Hà nam, Nác… Vào mùa thu, người ta sẽ chặt toàn bộ cây, cắt dọc, bỏ lõi và buộc thành từng bó. 

Đăng tâm thảo rất khó để xay, nếu muốn xay thành bột thì bạn cần đun sôi bột gạo hoặc trộn với đăng tâm thảo, phơi khô rồi xay nhỏ rồi cho vào nồi nước, khuấy đều rồi tán nhuyễn, nổi trên mặt nước là đăng tâm thảo. Sau đó, lau khô, bảo quản để dùng. 

Nếu dùng để làm thuốc thì bạn có thể lấy lõi ruột hay còn gọi là tủy, cắt ngắn, lấy lá sắc lấy nước uống.

Lấy ống tre có hai mắt tre, đục một lỗ, cho vào giữa ống và đốt nóng cho khô ống tre. 

Bộ phận 

Bộ phận thường được dùng để làm thuốc là ruột lõi. Có hình trụ thuôn dài, thường cắt thành 10 đến 12cm và dài khoảng 1.5 đến 3.2mm. Đăng tâm thảo hơi dày có màu trắng, rất nhẹ, mềm, có thể nở ra trở lại sau khi đè xẹp, không vị. 

Thành phần hóa học

Trong đăng tâm thảo sẽ chứa các thành phần hóa học như: 10-dihydrophenanthrene, Effususol A 9, dehydroeffusol, luteolin 5-metyl ete, luteolin, effusol, dehydrojuncusol, juncusol, juncuenin B, juncuenin D, 3-dimethyl-2-nonen-4-olid, dehydrojuncuenin B, và phenanthrenes, 4-hydroxy-2.

Tác dụng của đăng tâm thảo

Tác dụng theo y học cổ truyền

Theo y học cổ truyền, đăng tâm thảo có vị ngọt và tính hàn, quy vào ba kinh phế, tâm, tiểu trường. Đăng tâm thảo có tác dụng thanh nhiệt, hạ hỏa, lợi tiểu, dùng để chữa khó ngủ, tiểu tiện khó, bôi ngoài da chữa mụn nhọt. Ngoài ra, nó còn được dùng để làm thuốc hạ sốt, an thần, chữa ho và viêm họng. 

Tác dụng theo y học hiện đại

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh đăng tâm thảo có thể chữa an thần, điều trị lâm sàng chứng lo âu và mất ngủ. Đồng thời, còn có khả năng chống viêm, kháng khuẩn và giảm phù nề. 

Các bài thuốc từ đăng tâm thảo

Bài thuốc chữa tiểu tiện ít, phù thũng, khó đái: Chuẩn bị 8g đăng tâm thảo cùng với 150ml nước trong 15 phút. 

Bài thuốc chữa đái buốt, đái đục, đái ra máu: Đem sắc 8g đăng tâm thảo cùng với 8g rễ cỏ tranh, dùng để uống hàng ngày. 

Bài thuốc chữa khó ngủ, miệng khát, hồi hộp: Lấy 4g đăng tâm thảo, 12g lá tre, 12g mạch môn đi sắc với nước uống hàng ngày. 

Bài thuốc chữa viêm họng, lở loét miệng: Đốt tồn tính đăng tâm thảo rồi lấy bột thổi vào họng hoặc dùng để bôi vào vết thương bị lở loét. 

Bài thuốc chữa chảy máu cam không cầm: Chuẩn bị khoảng 40g đăng tâm thảo, đem tán thành bột rồi trộn với 4g đơn sa. Mỗi lần dùng 8g, uống với nước cơm. 

Bài thuốc chữa họng nghẹt do viêm: Sử dụng 1 năm đăng tâm thảo, 2 tầm ngói dùng đốt tồn tính đăng tâm, sau đó đi sao một muỗng muối tồi trộn cùng với bột thuốc, dùng thổi vào miệng họng nhiều lần. 

Bài thuốc chữa khó ngủ: Dùng đăng tâm thảo sắc lấy nước uống thay thế cho trà hàng ngày. 

Bài thuốc chữa đậu sang cho người suyễn, tiểu tiện không thông: 1 năm đăng tâm, 8g miếp giáp, nước 1 thang rưỡi rồi sắc thành 6 chén uống 2 lần. 

Bài thuốc trị vàng da do thấp nhiệt: Lấy 120g rễ đăng tâm thảo, rượu và nước mỗi thứ 1 nửa cho vào bình sứ, sắc nửa ngày, đem phơi sương một đêm và uống ngay khi còn nóng. 

>>> Xem thêm:

Tìm hiểu về hoài sơn và tác dụng của nó đối với sức khỏe 

Lưu ý khi dùng tăng thâm thảo

Những trường hợp dưới đây người bệnh tuyệt đối không được sử dụng các bài thuốc có chứa đăng tâm thảo để tránh những ảnh hưởng không đáng có:

• Người bị dị ứng với các bài thuốc trong y học cổ truyền
• Người bị trúng hàn, không kiềm được khi đi tiểu tiện
• Phụ nữ đang cho con bú và trẻ em
• Chỉ dùng khi có sự cho phép của bác sĩ chuyên khoa dày dặn kinh nghiệm về thuốc đông y lẫn thuốc tây. 

Trên đây là những thông tin liên quan đến đăng tâm thảo. Hy vọng sẽ giúp bạn đọc có nhiều kiến thức hữu ích về loại dược liệu này. Theo dõi Gia Dụng Việt để cập nhập thêm nhiều thông tin hữu ích khác.