Thiếu máu [Nguyên nhân][Triệu chứng][Ăn gì và không nên ăn gì][Điều trị]

Thiết máu là tình trạng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi và giới tính nào. Khi mắc phải tình trạng này sẽ dẫn đến sức khỏe giảm sút, không tập trung trong công việc, thường xuyên đau đầu và tâm lý khó chịu bực bội. Vậy bạn có biết thiếu máu là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị, phòng ngừa và chế độ ăn uống như thế nào không? Đừng lo bài viết dưới đây sẽ giúp giải đáp những thắc mắc của bạn.

>>Những bài viết liên quan:

• Nhồi máu cơ tim: [Nguyên nhân][Triệu chứng][Phương pháp] điều trị
• Thiếu máu cơ tim thầm lặng: [Dấu hiệu nhận biết][Điều trị] hiệu quả tại nhà

Thiếu máu là gì?

Theo tổ chức WHO cho biết thiết máu chính là tình trạng giảm lượng huyết sắc tố và số lượng hồng cầu trong máu ngoại dẫn tới việc thiếu hụt cung cấp oxy cho các mô trong cơ thể. Khi bị thiếu máu nồng độ hemoglobin thấp hơn bình thường như:

• 13g/ dl (130g/l): nam giới
• 12g / dl (120g/ l ): nữ giới
• 11g/dl (110g / l) : người lớn tuổi

Phân độ thiếu máu

Bệnh thiếu máu được phân loại khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi khác nhau. Ngoài ra, đối tượng bị thiếu hụt máu cấp,  để phân độ thiếu máu sẽ dựa vào tốc độ mất máu và sự thay đổi huyết động học như:

• Mất 15% máu (500ml) được xem là thiếu máu cấp độ nặng

Đối với những người bị thiếu máu mãn tính, được phân độ dựa vào số lượng hemoglobin đo trong máu như sau:

• Mức độ 1: 10g/ dl ≤ Hb < 12g/dl
• Mức độ 2: 8g/ dl ≤ Hb <10g/ dl
• Mức độ 3: 6g / dl ≤ Hb < 8g / dl
• Mức độ 4: Hb < 6g / dl

Ngoài ra để phân độ thiếu máu còn được chia theo từng độ tuổi khác nhau dựa vào bảng đánh giá mức độ thiếu máu như sau:

Nguyên nhân thiếu máu là gì?

Có nhiều loại thiếu máu khác nhau nên cũng đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Do viêm: Do mắc phải một số bệnh như ung thư, HIV / AIDS, viêm khớp dạng thấp, bệnh thận, bệnh crohn,…
• Không tái tạo: Tình trạng này ít gặp phải, nhưng rất nguy hiểm có thể đe dọa đến tính mạng nếu cơ thể không đủ sản xuất hồng cầu. Nguyên nhân do nhiễm trùng, sử dụng một số loai thuốc, bệnh tự miễn, tiếp xúc thường xuyên với hóa chất độc hại…
• Do các bệnh lý: Mắc phải một số bệnh bạch cầu, bệnh tủy, tác động của những loại bệnh ung thư.
• Thiếu máu do thiếu sắt: phụ nữ mang thai, những người thường xuyên bị mất máu,
• Thiếu vitamin
• Tan máu bẩm sinh: bệnh mang tính di truyền liên quan đến sự bất thường của hemoglobin.
• Hồng cầu hình liềm

Triệu chứng thiếu máu phổ biến

• Tinh thần mệt mỏi, cảm giác khó chịu, gắt gỏng
• Cơ thể thấy yếu, mệt mỏi nhiều hơn những ngày bình thường
• Đau nhức đầu
• Làm việc không tập trung và hay suy nghĩ
• Có màu xanh ở lòng trắng mắt
• Móng tay giòn hơn bình thường
• Thèm ăn đá hoặc những thứ phi thực phẩm
• Choáng váng, chóng mặt nhẹ
• Màu da nhợt nhạt
• Hơi khó thở
• Đau lưỡi
• Rụng tóc
• Ù tai
• Chán ăn, rối loạn tiêu hóa
• Hồi hộp, tim đập nhanh

Thiếu máu ăn gì và không nên ăn gì?

Những thực phẩm nên ăn

• Thực phẩm giàu chất sắt: hàu, sò, trai, thịt bò, thịt heo, hạt bí đỏ, hạnh nhân, óc chó, đậu xanh, đậu lăng, đậu hà lan, rau chân vịt, cải xoăn, cải cầu vông… là những thực phẩm cung cấp nguồn chất sắt dồi dào
• Thực phẩm giàu vitamin B, B9, B12, B6: các loại rau màu xanh đậm, các loại hạt, các loại đậu, măng tây, đậu bắp, lòng đỏ trứng, phô mai, sữa, bơ sữa, sữa chua, thịt đỏ, thịt trắng, cá hồi, cá ngừ…. Nhóm thực phẩm giàu vitamin này sẽ  giúp tạo ra hồng cầu và biệt hóa nguyên bào hồng cầu
• Thực phẩm giàu vitamin C: Ớt chuông, dâu tây, đu đủ, ổ, cải xanh, cải xoăn, dứa, xoài…. Thực phẩm giàu vitamin C sẽ giúp phòng ngừa những bệnh về nhiễm trùng, viêm loét, chống ung thư, hình thành collagen… Nó còn giúp phòng ngừa bệnh thiếu máu hiệu quả

Những thực phẩm người bệnh nên kiêng:

• Thực phẩm nhiều canxi: cải ngọt, rau dền, tôm, mực, cua biển, sữa, sữa chua, phô mai…. Canxi rất tốt cho cơ thể giúp hạn chế tình trạng loãng xương, thoái hóa. Nhưng 98% canxi trong xương và 2% canxi ở răng còn lại tồn đọng trong mái để thwucj hiện các chức năng thần kinh cơ và đông máu. Nên những người đang bị thiếu hụt máu có thể gây ra cản trở cho sự hấp thu sắt.
• Thực phẩm và đồ uống nhiều tannin: trà xanh, trà đen, cà phê, rượu, nho, rượu vang, ngô… không nên ăn bởi nó chứa nhiều tannin.
• Thực phẩm giàu axit oxalic: rau dền, khế, tiêu, củ cải đường, cacao…. Do tính phản ứng và kết tủa của nó nên không được dùng cho người bệnh thiếu máu cơ tim
• Thực phẩm chứa gluten: lúa mì, mì ống, lúa mạch, bánh mì… là mối nguy hiểm tiền ẩn mà người đang thiếu máu không nên ăn

Cách điều trị thiếu máu hiệu quả cao

Tùy thuộc vào nguyên nhân dẫn đến thiếu máu mà có cách điều trị bệnh tốt nhất như:

• Truyền máu
• Sử dụng thuốc ức chế hệ miễn dịch trong cơ thể
• Bổ sung thuốc sắt, vitamin B12, acid folic, các loại vitamin và khoáng chất khác
• Bổ sung món ăn chữa thiếu máu giàu vitamin, sắt

Những biện pháp phòng ngừa bệnh thiếu máu

Mỗi trường hợp có một cách phòng ngừa khác nhau như

•  Bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng
• Sử dụng máy massage: thiết bị chăm sóc sức khỏe là sản phẩm được bộ y tế khuyến khích sử dụng như máy massage cầm tay, máy massage vai…. Những thiết bị này giúp xoa bóp, ấn huyệt giúp lưu thông khí huyết, kích thích quá trình trao đổi chất trong cơ thể, đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Do vậy đối với những người bị thiếu máu sử dụng máy massage mỗi ngày sẽ phòng ngừa được bệnh thiếu máu và nhiều bệnh khác.

Như vậy, thiếu máu là tình trạng bệnh khá nguy hiểm và cũng dễ chữa khỏi. Nếu như bạn mới có hiện tượng về bệnh thiếu máu hãy bổ sung những thực phẩm giàu sắt, vitamin để cải thiện tình trạng sức khỏe nhé. Nếu như muốn sử dụng thuốc nên đi khám để bác sỹ đưa ra liệu pháp điều trị tốt nhất nhé.

Câu hỏi thường gặp (3)