Ung thư hậu môn: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Ung thư hậu môn là một trong những loại ung thư phổ biến nhất hiện nay khi số lượng người mắc ngày càng tăng và có dấu hiệu trẻ hóa. Việc nắm bắt được nguyên nhân, dấu hiệu của ung thư hậu môn chính là cách đơn giản nhất để giúp phòng tránh cũng như phát hiện ung thư kịp thời để can thiệp và tăng hiệu quả chữa trị. Cùng tìm hiểu về ung thư hậu môn qua bài viết dưới đây để có cái nhìn khái quát nhất về tình trạng trên bạn nhé!.

Tìm hiểu về ung thư hậu môn

Ung thư hậu môn chính là tình trạng phát triển một cách bất thường của tế bào nằm bên trong lớp niêm mạc hậu môn, tạo thành những khối u ác tính và có khuynh hướng di căn ra những vùng lân cận. Phần lớn các trường hợp này là do ung thư dạng biểu mô, u các tế bào hắc tố cũng như những biểu mô tế bào vảy và biểu mô dạng mụn cóc.

Hậu môn được cấu thành từ rất nhiều loại tế bào khác nhau và những tế bào này đa phần đều sẽ có thể trở nên ác tính. Có 5 loại ung thư hậu môn, chúng được phân loại dựa trên 5 loại tế bào khác nhau:

• Ung thư biểu mô của tế bào vảy: loại này là loại thường hay gặp nhất
• Ung thư biểu mô của tế bào chuyển tiếp (nó có tên gọi là cloacogenic carcinoma): dạng này thường sẽ chiếm khoảng 25% khối u và xuất phát từ những tế bào tương tự với tế bào vảy.
• Ung thư biểu mô tuyến.
• Ung thư biểu mô tế bào đáy: là một dạng ung thư da xuất hiện tại vùng da xung quanh vùng hậu môn.
• Ung thư hắc tố Melanoma.

Xem thêm: Ung thư máu: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Một số nguyên nhân chủ yếu gây ra ung thư hậu môn 

Chưa có bất kỳ kết luận nào liên quan đến nguyên nhân chủ đạo gây nên ung thư hậu môn. Tuy nhiên, vẫn có một số yếu tố được xem là nguyên nhân gây nên căn bệnh này, nó bao gồm:

• Virus HPV (Human papillomavirus): có nhiều nghiên cứu đưa ra cùng kết luận rằng nhiễm HPV chính là yếu tố nguy cơ của bệnh ung thư hậu môn. Virus này thường sẽ lây truyền phổ biến thông qua đường tình dục.
• Tuổi cao: 50-80 là độ tuổi mà đa số bệnh nhân được các bác sĩ chẩn đoán mắc ung thư hậu môn.
• Tổn thương thường xuyên ở bộ phận hậu môn: các tổn thương chẳng hạn như gây sưng phồng, đỏ, đau kéo dài sẽ làm tăng thêm nguy cơ phát triển ung thư ống hậu môn.

• Hút thuốc lá: hút thuốc lá là yếu tố và đồng thời cũng là nguy cơ ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, trong đó có ống hậu môn. Người hút thuốc lá thường sẽ có nguy cơ ung thư hậu môn tăng gấp 8 lần so với những người không hút thuốc.
• Rò hậu môn: là tình trạng lỗ rò thường xuyên bị chảy chất dịch, phân gây nên kích ứng mô nằm xung quanh lỗ hậu môn.
• Suy giảm hệ miễn dịch: những người bị suy giảm miễn dịch chẳng hạn như bị nhiễm HIV, người ghép tạng, người đã dùng các thuốc ức chế miễn dịch sẽ có nguy cơ mắc bệnh ung thư hậu môn vô cùng cao.

Dấu hiệu ung thư hậu môn

Những dấu hiệu ung thư hậu môn thường gặp gồm:

• Lở loét, chảy máu hậu môn;
• Ngứa và đau quanh vùng hậu môn;
• Xuất hiện khối u cộm lên xung quanh rìa hậu môn và cả bên trong đáy hậu môn;
• Có cảm giác đầy bụng, đau nhức hoặc bị khó chịu ở khu vực trực tràng;
• Hậu môn tiết chất nhầy bất thường, khi đại tiện có thể chứa nhiều máu và chất nhầy;
• Khó kiểm soát được nhu động ruột, gặp chứng rối loạn khả năng kiểm soát khi đại tiện và trung tiện;
• Sa mô hậu môn;
• Đại tiện thường xuyên với phân lỏng hơn;
• Thói quen đại tiện bỗng thay đổi bất thường.

Những dấu hiệu này của ung thư hậu môn thường rất dễ bị nhầm lẫn với nhưungx bệnh lý đường ruột gây triệu chứng khác ở vùng hậu môn như trĩ hoặc nứt hậu môn. Trong nhiều trường hợp, ung thư hậu môn cũng có thể sẽ không có bất kỳ dấu hiệu nhận biết nào hoặc rất khó để có thể phát hiện.

Chẩn đoán ung thư hậu môn 

Khi nhận biết được những bất thường tại hậu môn, trước hết người bệnh cần đi khám ngay lập tức. Một số cách để chẩn đoán ung thư hậu môn hiện nay là:

Cận lâm sàng để chẩn đoán bệnh

• Nội soi trực tràng: giúp nhìn thấy rõ hình ảnh đại thể của tổn thương, kể cả những tổn thương nhỏ nhất. Đồng thời xác định được chính xác vị trí, kích thước khối u, đặc biệt là hỗ trợ sinh thiết. 
• Nội soi đại tràng: với vai trò quan trọng, bắt buộc để chẩn đoán hoặc loại trừ những tổn thương khác.
• Sinh thiết khối u: là một thủ thuật nhằm lấy một mẫu mô nhỏ của khối u để tiến hành giải phẫu bệnh. Quan sát tính chất, biến dạng của tế bào khối u nhằm xác định xem đây là u lành tính hay u ác tính. Đây đồng thời cũng là tiêu chuẩn vàng bắt buộc phải có để giúp chẩn đoán bệnh.

Cận lâm sàng để phân độ giai đoạn 

• Chụp cắt lớp vi tính vùng bụng, ngực
• Chụp cộng hưởng tiểu khung 
• Siêu âm nội soi 
• XQ phổi 

Các phương tiện chẩn đoán hình ảnh trên sẽ hỗ trợ đánh giá sự xâm lấn của khối u vào thành ống hậu môn cùng các cơ quan lân cận khác như: đại tràng, hạch bạch huyết vùng chậu, phổi, gan,…

Biện pháp điều trị ung thư hậu môn 

Hiện nay, có 3 phương pháp chính được áp dụng trong điều trị ung thư hậu môn đó là: xạ trị, phẫu thuật và hóa trị. Tùy vào từng giai đoạn bệnh cũng như thể trạng của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp nhát hoặc có thể kết hợp các phương pháp lại với nhau. Cụ thể:

Xạ trị

Trong điều trị ung thư hậu môn, bác sĩ thường sẽ kết hợp xạ trị và hóa trị để tăng hiệu quả quá trình điều trị. Khi thực hiện xạ trị, bệnh nhân có thể sẽ gặp phải các tác dụng phụ như khó chịu khi đi vệ sinh, rối loạn tiêu hóa, kích thích hậu môn tạm thời,…

Phẫu thuật

Phương pháp này thường sẽ được áp dụng cho trường hợp ung thư giai đoạn sớm, khi tế bào ung thư vẫn chưa di căn đi xa.

Hóa trị

Phương pháp này sẽ sử dụng một số loại thuốc để làm nhỏ khối u, ngăn chặn tình trạng di căn, khu trú khối u để thực hiện phẫu thuật hoặc xạ trị được dễ dàng hơn. Sử dụng phương pháp hóa trị có thể gây tác dụng phụ như tiêu chảy, rụng tóc, buồn nôn, chán ăn,…

Biến chứng ung thư hậu môn

Ung thư hậu môn nếu không được chẩn đoán, can thiệp kịp thời sẽ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể như:

• Hoại tử khối u: gây đau tại vùng khối u hoặc quanh u, gây chảy máu, chảy mủ từ khối u 
• Xuất huyết tiêu hóa: Chảy máu từ khối u của ống hậu môn, hiếm khi ồ ạt, cấp tính. Biểu hiện là xuất hiện máu đỏ tươi và có thể kèm theo chất nhầy. 
• Rò vào cơ quan lân cận: Khối u ở đoạn cao của ống hậu môn sẽ phát triển và dần xâm nhập, ăn thủng các lớp của ống tiêu hóa.
• Khối u của ung thư ống hậu môn lan ra và phát triển kích thước lớn, gây tắc ruột.
• Ung thư ống hậu môn di căn phổ đến gan và phổi.

Ngoài ra, sẽ có biến chứng do điều trị ung thư ống hậu môn thường gặp như:

• Tác dụng phụ của bức xạ, bao gồm mệt mỏi, viêm nhiễm vùng quanh hậu môn, tiêu chảy,…
• Tác dụng của hóa trị: tác dụng phụ toàn thân hay rối loạn chức năng ruột,…
• Rò liên quan đến quá trình phẫu thuật, xạ trị

Làm sao để giảm nguy cơ mắc ung thư hậu môn?

Hiện nay, không có cách nào để có thể phòng ngừa được hoàn toàn căn bệnh nguy hiểm này. Thế nhưng để giảm nguy cơ mắc bệnh, bạn có thể thực hiện ngay một số biện pháp phòng tránh như sau:

• Thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây… để tăng cường chất xơ và chất chống oxy hóa cho cơ thể.
• Từ bỏ thói quen hút thuốc lá.
• Rèn luyện cho mình thói quen đi vệ sinh đúng giờ

• Tập thể dục thể thao hằng ngày và có phương án nghỉ ngơi hợp lý.
• Không quan hệ tình dục bừa bãi, không quan hệ thông qua đường hậu môn, không quan hệ với nhiều bạn tình và cần sử dụng bao cao su khi quan hệ.
• Tiêm vắc xin phòng ngừa virus HPV từ sớm.
• Khám sức khỏe, tầm soát ung thư định kỳ, nhất là đối với những người thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Việc thăm khám sớm sẽ giúp phát hiện những bất thường và nâng cao tỷ lệ chữa khỏi cũng như kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Ung thư hậu môn là bệnh lý mang lại nhiều khó chịu cho người mắc phải, đặc biệt là tâm lý ngại ngùng. Đó cũng là nguyên nhân khiến nhiều trường hợp bệnh đã tiến triển muộn mới phát hiện. Do đó, nâng cao hiểu biết về bệnh tật và chủ động thăm khám sàng lọc có vai trò hết sức quan trọng trong việc tăng tỷ lệ phát hiện sớm ung thư hậu môn.