Bạch đậu khấu có công dụng gì? Liều dùng và tác dụng phụ khi sử dụng

Bạch đậu khấu có thể là một cái tên vẫn còn khá xa lạ với nhiều người. Thế nhưng, trong y học cổ truyền thì chúng là một vị thuốc với nhiều công dụng nổi bật cho sức khỏe. Cùng Gia Dụng Việt Sport tìm hiểu các công dụng thần kỳ của vị thuốc này cũng như cách dùng thông qua nội dung được chia sẻ dưới đây nhé!

Bạch đậu khấu là gì?

Bạch đậu khấu hay còn gọi là bạch khấu nhân, đa khấu, đậu khấu, đới xác khấu, bạch khấu xác,…. và có tên khoa học là Amomum cardamomum L.

Đây là một loài cây thảo có chiều cao khoảng 2 – 3cm, sống lâu năm. Rễ mọc bò, lá mọc thành 2 dãy, cụm hoa mọc thành những bông có màu trắng. Quả bạch đậu khấu hay còn gọi là khấu mễ, có hình dạng khá lạ với hình cầu, vỏ nhăn, có khía dọc. Khi chín quả sẽ có màu nâu trắng, hạt có tinh dầu thơm. Mỗi quả thường chứa khoảng 20 – 30 hạt, mùi thơm vị cay.

Loại dược liệu này chủ yếu mọc hoang trong tự nhiên và được trồng ở một số nước như Lào, Thái Lan, Việt Nam, Nam Mỹ,…. Tại nước ta, cây mọc ở vùng núi cao, khí hậu mát mẻ như Lào Cai, Cao Bằng,…. Mùa thu là lúc thu hái quả, thường sẽ thu hái trên cây 3 năm tuổi, quả đang ở giai đoạn chuyển sang vàng xanh. Sau khi hái, người dân sẽ đem đi phơi khô trong bóng râm. Hoặc phơi khô xong bỏ cuống rồi xông diêm sinh tới khi vỏ trắng, cất đi để dùng dần. Khi dùng chỉ cần lấy nhân rồi bỏ vỏ và giã nát là được. 

Thành phần hóa học

Hạt bạch đậu khấu có chứa tinh dầu với thành phần chủ yếu là là d-borneol và d-camphor. Ngoài ra, chúng còn chứa một số thành phần khác như: natri (18mg), carbohydrate (68g), kali (1.119mg), lipid (7g), cholesterol (0g), protein (11g) cùng một số dưỡng chất thiết yếu khác như vitamin A, vitamin B12, vitamin D, sắt, magie,…..

Bạch đậu khấu có công dụng gì?

Bạch đậu khấu là một loại dược liệu được sử dụng nhiều trong điều trị bệnh ở cả y học cổ truyền lẫn y học hiện đại. 

Trong y học cổ truyền thì dược liệu được sử dụng chủ yếu trong điều trị một số vấn đề như: hành khí, làm ấm dạ dày, chống nôn, nôn mửa, tiêu thực, giã rượu, trừ hàn, giảm đau dạ dày, tiêu chảy, khó tiêu,…

Còn trong y học hiện đại, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hoạt chất chứa trong dược liệu này có công dụng:

• Ngăn ngừa sâu răng, hơi thở có mùi: Theo nghiên cứu từ nhà khoa học ở Ấn Độ đã cho thấy, hoạt chất cineole trong bạch đậu khấu có khả năng sát khuẩn, tiêu diệt và ức chế sự phát triển của một số loại vi khuẩn răng miệng như candida, streptococcus,… Qua đó giúp ngăn ngừa tình trạng răng bị sâu và giúp tiêu diệt các vi khuẩn gây nên mùi hôi khó chịu ở miệng. 
• Hỗ trợ điều trị đái tháo đường: Với hàm lượng lớn mangan, dược liệu này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho những người bệnh đái tháo đường. 
• Ngăn hình thành tế bào ung thư: Một số nghiên cứu đã cho thấy, sử dụng bạch đậu khấu thường xuyên giống như các thực phẩm chức năng có thể ngăn ngừa quá trình tiến triển thành tế bào ung thư từ các tế bào bình thường. Đồng thời còn giúp làm chậm quá trình hình thành nên ung thu da, ung thư ruột kết,…
• Hạ huyết áp an toàn: Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Hóa sinh và sinh học Ấn Độ đã cho thấy bột từ bạch đậu khấu có công dụng hạ huyết áp tâm thu và tâm trương một cách an toàn.

Liều dùng an toàn và một số tác dụng phụ

Dược liệu này có thể được sử dụng trong điều trị dưới dạng thuốc bột và thuốc sắc, liều dùng an toàn là 2 – 6g mỗi ngày. 

Ngoài những công dụng thần kỳ cho sức khỏe thì dược liệu bạch đậu khấu còn có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

• Rối loạn tiêu hóa
• Buồn nôn, nôn mửa
• Tiêu chảy
• Một số thành phần trong dược liệu có khả năng kích thích hệ tiêu hóa, làm tăng triệu chứng của đau bụng mật. 
• Trường hợp nhạy cảm với các thành phần có trong dược liệu, nếu sử dụng và tiếp xúc thường xuyên sẽ dẫn đến viêm da tiếp xúc. 
• Tùy vào cơ địa mỗi người, khi sử dụng bạch đậu khấu có thể gây ra một số tác dụng phụ khác nhau. 

Trong thời gian sử dụng dược liệu, bạn cần cẩn thận và dừng sử dụng ngay khi có các biểu hiện bất thường, sau đó hãy đến các cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra tình trạng sức khỏe một cách chính xác. 

Một số bài thuốc điều trị theo dân gian

Bài thuốc điều trị đầy trướng bụng do lạnh, chán ăn

Sử dụng khoảng 6g bạch đậu khấu, 3g trần bì, 3g khương truật, 3g hậu phác. Đem tất cả dược liệu này đi đun sôi cùng với 400ml nước lọc, sau đó lấy nước chia đều thành 3 lần uống hết trong ngày. Sử dụng bài thuốc liên tục trong 3 ngày để có kết quả điều trị tốt nhất. 

Bài thuốc giúp giải rượu

Lấy 5g bạch đậu khấu cùng 5g cam thảo, đem sắc chung với 450ml nước, sau khi sắc xong bạn hãy chia thành 3 lần, dùng uống hết trong ngày. 

Bài thuốc trị mửa do dạ dày tích tụ đờm lạnh

Dùng 12g bạch đậu khấu, 10g phục linh, 10g bạch truật, 8g quất hồng, 3 lát gừng sống. Đem sắc cùng 3 bát nước đến khi cạn còn 1 bát thì tắt bếp. Uống ngay khi còn ấm vào trước hoặc sau bữa ăn 60 phút, mỗi ngày dùng 1 thang. 

Lưu khi dùng

• Bạch đậu khấu khi tiếp xúc với nhiệt độ cao trong thời gian dài sẽ làm giảm tác dụng. Vì vậy, khi chế biến các bài thuốc, bạn nên đợi đến khi thuốc sắc vừa sôi hãng cho bạch đậu khấu vào. 
• Hạn chế sử dụng dược liệu để điều trị bệnh đối với những người có cơ địa nhiệt, bị thiếu máu hoặc táo bón. 
• Không sử dụng dược liệu cho phụ nữ đang mang thai, đang cho con bú và trẻ nhỏ. 

Bạch đậu khấu là một loại dược liệu có nhiều công dụng hữu ích đối với sức khỏe và được sử dụng nhiều trong các bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cũng đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất, trước khi sử dụng bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.