Cây sò huyết và những công dụng ít ai biết tới

Cây sò huyết là một loại thực vật thuộc họ thài lài, không chỉ được trồng để trang trí nhà cửa, đường phố, cây còn là một vị thuốc quý có thể hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Để hiểu rõ hơn về đặc điểm hình thái, công dụng và các bài thuốc chữa bệnh từ loại cây này, mời bạn đọc cùng theo dõi tiếp nội dung trong bài viết dưới đây!

>>> Xem thêm: Chỉ xác có tác dụng gì? Cách dùng chỉ xác hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý

Đặc điểm của cây sò huyết

Cây sò huyết hay còn gọi là cây lẻ bạn, cây sò tím, thuộc họ thài lài và có tên khoa học là Tradescantia discolor L’Hér. Cây có nguồn gốc từ những vùng nhiệt đới Châu Mỹ với chiều cao trung bình khoảng 30 – 40 cm. 

Cây có bẹ lá mọc từ gốc, không phân nhánh, mặt lá bên dưới có màu tía còn mặt lá bên trên có màu xanh lục. Hoa của cây có màu trắng và thường nở rộ khi hè tới. Quả nang của hoa có kích thước khoảng 3 – 4 mm, gồm 3 ô với 3 mảnh vỏ tương ứng, bên trong là các hạt cứng có góc.

Vì là giống cây thân thảo có ngoại hình đẹp, dễ trồng nên ở nước ta cây sò huyết thường được dùng để trang trí khuôn viên, đường phố, vườn nhà, giúp cảnh sắc trở nên sinh động và rực rỡ hơn. 

Bộ phận dùng và cách chế biến

Bộ phận dùng nhiều chất để chế biến thành thuốc của cây sò huyết chính hoa. Ngoài ra thì phần lá cũng có công dụng dược liệu nhưng ít được dùng hơn. 

Thời gian thu hái hoa phù hợp nhất là đầu hè, khi hoa đã bắt đầu nở rộ. Nhưng đôi lúc có thể thu hái ngay khi đang giữa mùa hoặc đã chuyển về cuối vụ. Sau khi thu hái xong, hoa sẽ được đem đi rửa sạch, dùng tươi hoặc sấy khô, phơi khô và cần bần bảo quản trong lọ kín, để nơi khô ráo, tránh những chỗ mối mọt hay ẩm ướt.

>>> Xem thêm: Lệ dương – Loài cây không lá với nhiều tác dụng đặc biệt

Thành phần hóa học 

Trong cây sò huyết có tiết ra một số dược chất như:

• Tinh dầu huile
• Chất sáp cires
• Tanin
• Steroides
• Erpenoides
• Saponines
• Flavonoides
• Phenoliques coumpounds
• Alcaloides 
• Carotenoides
• Anthocyanes
• Oumariniques
• Steroidiens.

Công dụng của cây sò huyết

Trong y học hiện đại

Theo y học hiện đại, chiết xuất dược tính trong loại cây này có khả năng phòng chống vi trùng, chống độc tố và bảo vệ cơ thể bệnh nhân khỏi các nguy cơ nhiễm trùng một cách hiệu quả. 

Bên cạnh đó, việc thường xuyên sử dụng nước sắc từ cây còn có tiềm năng phòng ngừa hoặc hỗ trợ điều trị bệnh ung thư. Tuy nhiên, tiềm năng này cần được nhiều nhà nghiên cứu và chuyên gia chứng minh cụ thể hơn. 

Trong y học cổ truyền

Theo y học cổ truyền thì đây là một vị thuốc có công dụng chống ho, bổ máu, thanh nhiệt nhuận thế, giải đờm, lượng huyết giải độc. Qua đó, cây thường được sử dụng để điều trị các vấn đề như: tiêu chảy, đi ngoài ra máu, lao bạch huyết hay bệnh về đường hô hấp như viêm đường hô hấp, viêm phế quản,….

Bài thuốc chữa bệnh từ cây sò huyết theo dân gian

Ngoài công dụng làm cảnh, cây sò huyết còn được dùng để điều trị một số bệnh lý cho con người. Dưới đây là các bài thuốc theo dân gian sử cây sò huyết mà bạn có thể tham khảo:

Hỗ trợ điều trị viêm phế quản

Bài thuốc 1: Chuẩn bị 15g hoa hoặc lá cây sò huyết được xắt nhỏ và đã rửa sạch, 10g đường phèn hoặc mật ong nguyên chất. Trộn đều hai nguyên liệu này lại với nhau, sau đó đem hấp cách thủy trong 20 phút thì tắt bếp. Chờ nguội thì chia thành 2 – 3 lần uống trong ngày. 

Bài thuốc 2: Chuẩn bị 5g vỏ núc nác, 15g sò huyết, rửa sạch rồi đem đi sắc cùng với 500ml nước đến khi cạn còn ¼ bát thì tắt bếp. Chia đều thuốc thành 2 lần uống và dùng hết trong ngày. 

Chữa đái ra máu

Để chữa khỏi tình trạng này, đầu tiên bạn cần chuẩn bị 15g hoa sò huyết, 15g rau diếp cá, 10g râu ngô, 10g rễ cỏ tranh, 30g rau má. Sau đó cho tất cả nguyên liệu đã chuẩn bị vào nồi và đun cùng 500ml đến khi cạn còn một nửa thì tắt bếp. Lấy phần nước thuốc rồi chia đều thành 3 lần, uống trước khi ăn, nên dùng hết trong ngày và không để qua hôm sau. Bài thuốc này nên được áp dụng đều đặn trọng 5 – 7 ngày. 

Điều trị viêm khí quản cấp

Với tình trạng này, bạn có thể áp dụng 1 trong 3 bài thuốc dưới đây:

Bài thuốc 1: Chuẩn bị 10g lá cây sò huyết tươi và một chút đường. Đem nấu chung hai nguyên cùng với nước đến khi sôi là được. Có thể dùng nước thuốc này để uống thay cho nước lọc hằng ngày. 

Bài thuốc 2: Chuẩn bị 30g lá cây sò huyết phơi khô, sau đó dùng lá nấu cùng với nước. Sử dụng mỗi ngày 1 lần, liên tục trong 7 ngày để tăng hiệu quả điều trị. 

Bài thuốc 3: Chuẩn bị 40g lá cây sò huyết rồi giã nát, đem hòa tan cùng với nước rồi chắt bỏ phần bã, lấy phần uống hết trong ngày. 

Trị ho, cảm sốt

Để trị tình trạng ho thường xuyên, cảm sốt, bạn chỉ cần chuẩn bị 15g lá cây sò huyết, 10g cây chòi mòi, 10g kim phượng hoa vàng. Đem tất cả nguyên đi rửa sạch, để ráo rồi phơi khô, sau đó xắt nhỏ và sắc tất cả cùng với 500ml nước lọc. Đến khi cạn còn khoảng 100ml thì chia đều thành 2 lần để uống hết trong ngày. Áp dụng liên tục trong 5 ngày để có kết quả tốt nhất. 

>>> Xem thêm:

Bị ho kiêng ăn gì và nên ăn gì để giảm đau và khỏi nhanh

Mách bạn 6 cách chữa ho hiệu quả bằng gừng – Dứt ngay cơn ho sau 1-3 ngày

Trên đây là những thông tin về đặc điểm hình thái, công dụng và một số bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh từ cây sò huyết. Hy vọng chúng sẽ hữu ích với bạn. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tránh các tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra, trước khi sử dụng cây sò huyết hay bất cứ loại dược liệu nào để điều trị bệnh, bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia có chuyên môn để được hướng dẫn cách dùng đúng nhất.