Giãn dây chằng: Tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Giãn dây chằng là tình trạng có thể xuất hiện bất cứ độ tuổi nào, nhất là những người trung niên hoặc cao tuổi. Tình trạng này gây đau nhức cho người bệnh, làm suy giảm chất lượng cuộc sống và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Nội dung bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu chi tiết về bệnh giãn dây chằng và những cách điều trị tích cực.

Giãn dây chằng là gì

Dây chằng là một dải tổng hợp các mô sợi collagen cứng, dẻo dai, liên kết chặt chẽ với nhau và mang tính đàn hồi cao. Dây chằng có nhiệm vụ kết nối những khớp xương, bảo vệ và kiểm soát hoạt động của đầu khớp. Trên cơ thể con người sở hữu hàng trăm dây chằng phân bổ ở các vùng như khớp cổ, vai, lưng, khớp háng, đầu gối, cổ tay… Tuy khác nhau về hình dạng và kích thước nhưng những dây chằng này đều rất dễ gặp thương tổn khi chịu ảnh hưởng mạnh, điển hình triệu chứng là giãn dây chằng.

Giãn dây chằng là hiện trạng dây chằng ở các khu vực như: khớp cổ, vai, đầu gối, cột sống, lưng,… bị kéo căng quá mức nhưng không bị đứt. Nguyên do làm dây chằng bị giãn là do trong quá trình hoạt động bị sai tư thế, tai nạn hoặc va chạm mạnh khi lao động. Vùng tổn thương sẽ sưng lớn, làm bạn cảm thấy đau đớn và khớp bị lỏng lẻo khiến việc đi lại gặp khó khăn.

Nguyên nhân gây giãn dây chằng

Dưới đây là những nguyên nhân chủ yếu khiến dây chằng bị giãn:

• Chấn thương

Chấn thương là một trong những lý do gây giãn dây chằng thường gặp. Tình trạng này xảy ra trong khi chơi những môn thể thao vận động mạnh, tai nạn giao thông hay lao động mạnh,…

Lúc bị chấn thương thường tác động đến cả xương, khớp và dây chằng. Người bệnh sẽ xuất hiện cảm giác đau nhức đột ngột, căng cứng cơ và không thể đứng dậy hoặc đi lại. Những trường hợp nặng hơn khiến dây chằng căng giãn quá mức có thể gặp nguy cơ đứt dây chằng.

• Vận động mạnh, sai tư thế

Dây chằng có thể bị kéo căng và khó hồi phục trong quá trình người bệnh vận động mạnh hay chơi thể thao sai tư thế. Đối với trường hợp này, đau nhức và căng cứng xảy ra rất đột ngột,nhiều người thường bị chuột rút. Ngoài ra triệu chứng đau nhức thể mau chóng thuyên giảm nếu bạn nghỉ ngơi, chườm lạnh và xoa bóp nhẹ nhàng vùng bị tổn thương.

• Lao động quá sức

Những khớp và dây chằng xung quanh có thể chịu nhiều áp lực mỗi khi người bệnh lao động quá sức như thường xuyên mang vác vật nặng. Điều này khiến dây chằng bị kéo căng quá mức dẫn đến đau mỏi và căng cứng.

Ngoài ra có nhiều nghiên cứu còn cho thấy, nguy cơ giãn dây chằng có thể xuất hiện ở những người làm việc thường xuyên với động cơ hoặc máy móc có độ rung, xóc.

• Khớp hoạt động quá mức

Những nhân viên văn phòng việc với bàn phím máy tính hoặc thường xuyên lặp đi lặp lại một động tác lạm dụng khớp sẽ khiến dây chằng chịu áp lực, bị căng giãn liên tục và quá sức. Trường hợp này cần để khớp  nghỉ ngơi và giảm thiểu tình trạng lạm dụng khớp để cải thiện chứng giãn dây chằng.

• Thoái hóa

Tuổi tác càng tăng cao đồng nghĩa với hệ xương khớp cùng dây chằng cũng bị thoái hóa theo thời gian. Điều này không thể tránh khỏi do khả năng sản sinh collagen trong thân thể bị sụt giảm, khiến cho những mô liên kết suy yếu. Vì vậy tỉ lệ những người trung niên và lớn tuổi sở hữu nguy cơ giãn dây chằng cao hơn so với những người trẻ tuổi.

• Phụ nữ mang thai

Kích thước thai nhi gia tăng áp lực cho hệ xương khớp cùng với sự sản sinh hormone relaxin khiến dây chằng dây lưng chịu sức ép và căng giãn quá mức.

• Một số bệnh lý khác

Người mắc những bệnh xương khớp như thoái viêm khớp, thoái hóa khớp, thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm,… thường sở hữu nguy cơ giãn dây chằng cao hơn người bình thường. Do đó, người bệnh nên điều trị dứt điểm những bệnh lý này nhằm tránh tổn thương dây chằng.

Triệu chứng giãn dây chằng

Dây chằng căng giãn quá mức sẽ gây ra những triệu chứng phổ biến sau:

• Đau nhức

Đây là triệu chứng thường gặp nhất ở người bị giãn dây chằng. Bệnh nhân thường bị đau mỏi khi gặp tổn thương dây chằng, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng mà cơn đau có thể thoáng qua hoặc kéo dài âm ỉ trong nhiều ngày.

Đau nhức do căng giãn dây chằng có khuynh hướng nặng hơn  khớp, khi vận động, mang vác vật nặng, lên xuống cầu thang, co duỗi chân,… Cơn đau nhức sẽ giảm nhẹ khi nghỉ ngơi đầy đủ.

• Căng cứng

Đau nhức do giãn dây chằng không thể tránh khỏi cảm giác căng cứng cơ bắp và khó chịu. Điều này làm cho bệnh nhân bị hạn chế khả năng vận động và khó khăn khi đi lại. Tuy nhiên triệu chứng này có thể mau chóng biến mất khi bạn xoa bóp nhẹ nhàng.

• Một số triệu chứng khác

Ngoài đau nhức và căng cứng, người bệnh có thể gặp phải một số triệu chứng khác, cụ thể như:

• Sưng tấy
• Bầm tím hoặc đỏ
• Hạn chế khả năng đi lại
• Tê buốt ở vị trí tổn thương
• Đau và tê mỗi khi thời tiết thay đổi, nhiệt độ thấp
• Thường xuyên mệt mỏi và khó chịu
• Cột sống có thể bị lệch nếu như dây chằng thắt lưng bị tổn thương.

Các triệu chứng này kéo dài sẽ khiến ý thức và trí não người bệnh bị sa sút, ảnh hưởng nghiêm trọng tới công việc cũng như suy giảm chất lượng cuộc sống.

Các mức độ giãn dây chằng:

• Cấp độ 1: Vị trí gặp thương tổn sưng tấy và đau, nhưng khớp vẫn ổn định.

• Cấp độ 2: Tại vị trí bị tổn thương xuất hiện vết bầm tím hoặc đỏ và khớp trở nên lỏng lẻo.

• Cấp độ 3: Người bệnh không thể đi lại, khó khăn khi vận động bởi khớp không còn ổn định.

Các vị trí giãn dây chằng thường gặp

Giãn dây chằng đầu gối

Cấu trúc khớp gối bao gồm: xương lồi cầu đùi, xương bánh chè, mâm chày, lớp sụn bao quanh đầu xương, hệ thống cơ, gân và hệ thống dây chằng (dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau, dây chằng bên ngoài, dây chằng bên trong).

Vì khớp gối đảm nhiệm vai trò quan trọng khi vận động như đi, đứng, ngồi, chạy nhảy, xoay người… và chịu sức nặng của cả thân trên nên dễ bị tổn thương. Khi bị giãn dây chằng khớp gối, đặc biệt dây chằng chéo trước là thương tổn mà những vận thể thao thường gặp nhất khi vận động mạnh, xoay gối bất thường hoặc thay đổi hướng đột ngột.

Người bị giãn dây chằng đầu gối thường xuất hiện dấu hiệu:

-Đau dữ dội ngay sau khi gặp chấn thương.

-Trong vòng 10 giờ đầu, khớp gối sưng to, đi khập khiễng.

-Sau khoảng 2 tuần, chân không còn đau nhức nhưng người bệnh gặp phải tình trạng lỏng gối, teo cơ nằm phía trước đùi hoặc cứng khớp gối.

-Vận động gặp nhiều khó khăn: Dễ vấp ngã lúc đi nhanh hoặc chạy nhanh. Khó dùng lực và điều khiển chân chính xác khi lên xuống cầu thang, chơi thể thao.

>>>> Xem thêm: Cải thiện giãn dây chằng đầu gối với máy massage chân

Giãn dây chằng ở lưng

Giãn dây chằng ở lưng thường xảy ra lúc bạn vận động quá sức hoặc sai tư thế. Không những thế, nhiều chị em phụ nữ đang mang thai cũng xuất hiện nguy cơ cao bị giãn dây chằng ở lưng.

So với các vị trí khác trên thân thể, giãn dây chằng ở lưng tác động nghiêm trọng tới sức khỏe và khả năng chuyển động, thậm chí còn  gây liệt. Người bệnh rất đau và cơn đau khiến khối cơ cạnh cột sống bị co cứng. Đặc biệt mỗi khi thời tiết chuyển lạnh thì những cơn tê buốt, cằn cứng lưng càng xuất hiện dày đặc.

Các hoạt động thường nhật như đi, đứng, xoay người, cúi người, mang vác vật nặng sẽ trở thành nỗi ám ảnh với người bệnh. Cùng với đó là cơ thể luôn trong trạng thái mỏi mệt, đau nhức toàn thân. Nếu gặp trường hợp này, bạn cần thăm khám bác sĩ ngay để xác định cách điều trị chứng giãn dây chằng lưng nhanh chóng và an toàn nhất.

Giãn dây chằng cổ tay

Cổ tay là vùng có cấu tạo phức tạp, gồm các xương nhỏ và dây chằng. Một số động tác như vặn, xoay bàn tay, chống tay lúc bị ngã có thể dẫn tới giãn dây chằng cổ tay. Những dấu hiệu giãn dây chằng cổ tay là cảm thấy đau nhức kèm sưng đỏ, bầm tím ở vùng cổ tay.

Giãn dây chằng bả vai

Dây chằng nối giữa hai xương của khớp vai bị kéo căng và giãn quá mức sẽ dẫn tới cơn đau liên tiếp, gây mỏi mệt và khó chịu cho người bệnh. Giãn dây chằng bả vai thường gặp ở vận động viên bóng chuyền, cầu lông, bơi lội,… yêu cầu vai phải lặp lại một đông tác liên tục hay mang vác vật nặng làm khớp vai hoạt động quá sức

Giãn dây chằng có nguy hiểm không

Chứng giãn dây chằng rất dễ dàng gặp phải, nếu không nhận diện và xác định cách chữa giãn dây chằng hiệu quả thì sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như: dây chằng bị đứt hoàn toàn, tổn thương sụn khớp, viêm khớp, thoái hóa khớp, gia tăng nguy cơ gặp chấn thương hoặc tái chấn thương khi hoạt động. Cụ thể:

• Tình trạng giãn dây chằng khớp gối để lâu sẽ dẫn đến biến dạng hoặc rách sụn chêm – sụn gắn chặt vào mâm chày, tốc độ thoái hóa khớp nhanh chóng, cơn đau mỏi xuất hiện thường xuyên.
• Giãn dây chằng lưng theo thời gian sẽ khiến lưng biến dạng do cột sống bị lệch, không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng đến vóc dáng người bệnh.
• Giãn dây chằng cổ tay kéo dài sẽ khiến khớp cổ tay lỏng lẻo, mất linh hoạt và hoạt động khó khăn.
• Giãn dây chằng ở bả vai không được chữa trị kịp thời khiến gia tăng nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa xương khớp, viêm khớp.

Cách chữa giãn dây chằng

Uống thuốc

Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị giãn dây chằng thường là thuốc giảm đau và kháng viêm, cụ thể:

• Acetaminophen: Tác dụng giảm đau nhẹ, phù hợp với các bệnh nhân bị giãn dây chằng mức độ nhẹ, không quá nguy hiểm.
• Thuốc chống viêm không chứa steroid (NSAID): Thuốc chống viêm không steroid được chỉ định cho những bệnh nhân gặp cảm giác đau nhức mức độ nặng hơn. Thuốc sở hữu hai công dụng chính gồm chống viêm và giảm đau ở mức trung bình. Trong các thuốc chống viêm không chứa steroid thì Ibuprofen được sử dụng nhiều nhất.

Chườm lạnh

Người bệnh nên áp dụng biện pháp chườm lạnh khi bị giãn dây chằng. Lưu ý không nên chườm nóng bởi nhiệt độ cao sẽ làm dây chằng giãn nở và cơ căng hơn.

Biện pháp chườm lạnh giúp những cơ và dây chằng co trở lại vị trí bạn đầu, giảm cảm giác căng cứng và xoa dịu cơn đau nhanh chóng. Điều này giúp bệnh nhân cải thiện chức năng vận động và di chuyển dễ dàng hơn.

Bên cạnh đó, giải pháp chườm lạnh còn sở hữu tác dụng giảm bầm tím, sưng đỏ và ngăn viêm nhiễm. Để kích thích tuần máu và giảm sưng đau tức thời, người bệnh nên kết hợp biện pháp chườm lạnh với những động tác massage nhẹ nhàng trong khu vực gặp tổn thương.

Chườm lạnh nên được thực hiện trong khoảng 2 tiếng một lần và kéo dài 25 – 30 phút mỗi lần.

Tập yoga

Yoga là một trong những giải pháp điều trị giãn dây chằng an toàn và hiệu quả. Giải pháp này mang đến tác dụng giảm đau, giải phóng cảm giác căng cứng, nâng cao độ dẻo dai cho xương khớp và hạn chế tình trạng căng giãn dây chằng quá mức.

Ngoài ra, việc luyện tập yoga đúng cách còn giúp người bệnh nâng cao  sức mạnh cơ bắp, cải thiện độ linh hoạt cho các khớp xương và tăng độ chắc khỏe cho dây chằng. Một số tác dụng khác gồm: Thư giãn tinh thần, tăng cường lưu thông máu, nâng cao thể trạng, cải thiện tổn thương, giảm nguy cơ căng cơ và chứng giãn dây chằng tái phát.

Bạn có thể tham khảo một số động tác yoga được áp dụng trong điều trị giãn dây chằng lưng:

• Nằm sấp, chân duỗi thẳng, co khuỷu tay và đặt ở bên cạnh vai
• Chống 2 tay và đẩy thân người lên khỏi mặt đất, mũi bàn chân chạm sàn
• Ưỡn lưng hết mức đồng thời ngả đầu về phía sau
• Giữ nguyên phong thái trong 30 – 40 giây
• Buông lỏng cơ thể và hạ dần thân người
• Lặp lại động tác 5 – 10 lần.

Chế độ ăn uống nghỉ ngơi hợp lý

• Nghỉ ngơi

Ngay lúc cơn đau xuất hiện, người bệnh nên nằm hoặc ngồi nghỉ ngay tại chỗ, không nên gắng sức di chuyển và đi lại. Sau khi nghỉ, dây chằng và những khớp xương sẽ được thư giãn, hồi phục và hạn chế sức ép giúp cơn đau thuyên giảm.

Bên cạnh đó người bệnh cần hạn chế ngồi lâu một chỗ hay nằm quá nhiều. Thay vào đó hãy đi lại hoặc yoga nhẹ nhàng sau khi cơn đau đã thuyên giảm. Điều này giúp nâng cao khả năng tuần hoàn máu, giảm tình trạng tắc nghẽn máu và hạn chế tình trạng căng cứng khớp.

• Ăn uống lành mạnh

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và đa dạng chất dinh dưỡng giúp người bệnh rút ngắn thời gian hồi phục tổn thương dây chằng, giảm sưng đau và phòng tránh chứng bệnh diễn biến nghiêm trọng.

Đặc biệt, bệnh nhân giãn dây chằng được khuyên bổ sung protein,  vitamin C, vitamin E, vitamin D, axit béo omega-3, chất chống oxy hóa và canxi để tăng cường chức năng, độ chắc khỏe và khả năng bền bỉ của cơ, xương khớp, dây chằng. Ăn uống đầy đủ cũng giúp tăng sức đề kháng, sức khỏe toàn diện và thoa dịu cơn căng cứng, hạn chế chứng giãn dây chằng tái phát.

Xoa bóp, massage

Lực ảnh hưởng của bàn tay và những ngón tay khi xoa bóp giúp kích thích các mạch máu và mô mềm, đẩy nhanh tiến độ lưu thông máu, thư giãn cơ và dây chằng. Cùng với đó giúp giảm đau, giảm sưng và điều hòa khí huyết hiệu quả.

Giải pháp này còn sở hữu tác dụng hạn chế tình trạng căng cứng và tê buốt, làm tan máu bầm, cải thiện khả năng vận động cho người bệnh. Chính vì vậy, để cải cải thiện nhanh chóng những triệu chứng giãn dây chằng thì người bệnh nên xoa bóp, massage 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 15 – 20 phút. Các chuyên gia khuyên rằng bạn nên sử dụng máy massage, ghế massage để hỗ trợ điều trị chứng bệnh giãn dây chằng nhanh chóng và tiện lợi.

Ngoài ra, bạn nên phòng ngừa giãn dây chằng bằng những biện pháp sau:

• Không nên vận động quá sức, cẩn trọng khi chơi thể thao và khi lao động để hạn chế chấn thương giãn dây chằng.
• Hạn chế chơi những môn thể thao cọ sát.
• Tránh vặn mình, xoay người hay gập người đột ngột hoặc sai trong sinh hoạt hàng ngày.
• Điều chỉnh cường độ thích hợp khi tập thể dục hoặc chơi thể thao nhằm duy trì chức năng, tính linh hoạt và bảo vệ cho xương khớp, cơ và dây chằng.
• Ăn uống khoa học và đầy đủ chất dinh dưỡng để cơ thể luôn trong trạng thái khỏe mạnh và giảm nguy cơ thoái hóa dây chằng sớm.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ và điều trị dứt điểm các bệnh lý tiềm ẩn nguy cơ giãn dây chằng.

Hầu hết những trường hợp giãn dây chằng có thể nhanh chóng biến mất nếu áp dụng những cách chữa giãn dây chằng kể trên kết hợp với chăm sóc và nghỉ ngơi điều độ. Ngược lại, sự chủ quan của người bệnh sẽ khiến tình trạng giãn dây chằng trở nên nghiêm trọng hơn. Hãy truy cập giadungviet.vn mỗi ngày để cập nhật những thông tin mới nhất về dinh dưỡng, sức khỏe và làm đẹp mới và nhanh nhất. Đồng thời bạn còn được tư vấn về các sản phẩm chăm sóc sức khỏe như ghế massage, đệm massage, gối massage,…