Xích thược – Dược liệu trong dân gian với nhiều giá trị tuyệt vời

Xích thược là một loại thảo dược quen thuộc, được sử dụng rộng rãi trong các bài thuốc của y học cổ truyền. Với tính hàn, vị chua đắng, quy vào kinh Tỳ, Can, xích thược được dùng trong các bài thuốc điều trị bệnh với công dụng giảm đau, kháng viêm, cầm máu… Sau đây, mời các bạn cùng khám phá những lợi ích bất ngờ của xích thược đối với sức khỏe cũng như cách dùng đem lại hiệu quả nhất nhé!

>>> Xem thêm: Ghế massage Nhật Bản dòng ghế massage toàn thân cao cấp.

Tổng quan về xích thược

Đặc điểm

Xích thược hay còn gọi là mẫu đơn đỏ, thược dược hay xuyên xích thược và có tên khoa học là Paeonia lactiflora Pall – thuộc họ Hoàng Liên. Là loại thực vật sống lâu năm. 

Cây thân thảo, có chiều cao từ 50 đến 80cm. Lá của xích thược có màu xanh, mọc so le và kiểu lá kép lông chim.  Trong đó, một lá sẽ chia thành 9 đến 12 phần không đều nhau, ở đầu nhọn, hình ngọn giáo và phía dưới cuống có màu hơi hồng. 

Hoa mọc đơn 1 bông, có khoảng 8 cánh nở tơ, mùi hương tương tự như hoa hồng. Một thân của cây xích thược có thể mọc từ 1 đến 7 hoa. Hoa chưa nở thường có màu hồng thịt, sau khi nở chúng sẽ chuyển sang màu trắng tinh. Bên trong hoa có chứa bao phấn màu da cam. Quả thì chứa 3 đến 5 lá noãn. 

Bộ phận thường dùng 

Rễ cây xích thược chính là bộ phận thường được dùng để làm dược liệu trong các bài thuốc y học cổ truyền. Người ta sẽ ưu tiên sử dụng các rễ cây có kích thước lớn, dài và nhiều bột. Rễ hơi cong, có hình trụ, dài khoảng 5 đến 40cm và có đường kính từ 0.5 – 3cm. Vỏ rễ có màu nâu và hơi nhăn, các rãnh dọc, có rễ con. Bên trong rễ sẽ có màu hồng nhạt hoặc màu trắng phấn. Mặt cắt rễ cho thấy vân xuyên tâm, vỏ cây hẹp, mỏng và một số rễ có khe nứt. 

Thu hái và chế biến

Những cây có tuổi đời trên 4 năm trở lên sẽ được thu hái vào tháng 6 đến 10 hàng năm. Sau khi được đào lên, người ta sẽ cắt bỏ phần rễ con, gọt vỏ, rửa sạch rồi đem đi phơi khô hoàn toàn để dùng dần. Ngoài ra, dược liệu này còn được chế biến theo nhiều cách khác như:

Theo Trung Y, rễ của xích thược sẽ được ủ mềm, thái mỏng, tẩm rượu hoặc giấm sao vàng. 

Theo kinh nghiệm Việt Nam thì rễ sau khi được rửa sạch, ủ mềm, người ta sẽ đem đi thái mỏng để sấy. 

Thành phần hóa học

Các chuyên gia đã cho thấy trong rễ của xích thược sẽ chứa các chất như: tinh bột, đường, nhựa dính, tinh dầu, sắc tố, chất chát, acid benzoic, tanin. 

Lợi ích bất ngờ của xích thược 

Trong y học cổ truyền

Xích thược có tính hơi hàn, vị chua đắng, quy vào kinh Tỳ và một phần huyết của kinh Can. Tác dụng của xích thược theo y học cổ truyền như sau:

• Kích thích lưu thông khí huyết, giúp giảm đau, thanh nhiệt và điều kinh
• Dược liệu khi sao tẩm giấm có tác dụng trị đau bụng, bế kinh
• Dược liệu khi sao tẩm rượu có thể giúp cầm máu, chống thổ huyết, chữa chảy máu cam
• Dược liệu khi dùng tươi có tác dụng tàn tà, hàm huyết

Trong y học hiện đại

Tác dụng của xích thược trong y học hiện đại đã được các nghiên cứu chứng minh với những lợi ích như:

• Giảm đau và chống co thắt cơ trơn: Một số nghiên cứu đã được thực hiện trên động vật và cho thấy, dịch chiết từ xích thược có khả năng ức chế, làm giảm hoạt động co thắt cơ trơn tại các cơ quan như tử cung, dạ dày và ruột. 
• Có tác dụng giảm áp lực tĩnh mạch cửa, tăng cường lưu thông tuần hoàn máu và tăng khả năng co giãn của động mạch vành, từ đó có thể ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu cơ tim. 
• Giúp hạ sốt, kháng viêm: Nhờ chứa hoạt chất Paeoniflorin, dược liệu có thể làm giảm cơn sốt và kháng viêm cho cơ thể. 
• Khả năng kháng nấm, vi khuẩn, virus: Xích thược đã được chứng minh là có khả năng kháng khuẩn, kháng virus rất tốt đối với các tác nhân gây bệnh như herpes, cúm, phế cầu, tụ cầu, virus, trực khuẩn, ho gà…
• Ngoài ra, cũng có một số nghiên cứu đã cho thấy dược liệu này khi dùng độc vị có thể gây kích thích, khiến các tế bào ung thư di căn nhanh. Những nên kết hợp cùng các loại thuốc điều trị ung thư để làm tăng hiệu quả của thuốc. Tuy nhiên, vẫn cần có nhiều nghiên cứu khác để chứng minh rõ hơn về tác dụng này của xích thược.

>>> Xem thêm:

Độc hoạt – Vị thuốc quý với nhiều công dụng tuyệt vời

Một số bài thuốc điều trị bệnh có xích thược

Bài thuốc giúp trị chứng đau nhức xương khớp, lịch tiết phong và phù tay chân: Dùng 20g đào nhân, 40g bạt kế, 40g phụ tử, 120g quế tâm, 40g xuyên khung, lá vông, xích thược, sơn ô qui, xuyên quy mỗi loại dùng 80g. Đem tất cả đi tán thành bột mịn rồi bảo quản trong lọ thủy tinh để dùng dần. Mỗi ngày dùng khoảng 20g bột sắc với 6g gừng và uống ngày khi còn ấm, lúc đang đói bụng. 

Bài thuốc trị khí hư, băng huyết và giảm đau bụng: Lấy 12g củ ấu và 20g xích thược bỏ vào ấm, đổ thêm 3 chén nước và một ít muối, đem sắc đến khi cạn. Mỗi ngày uống 1 – 2 lần, người bệnh nên dùng thuốc ngay khi còn nóng. 

Bài thuốc trị viêm tắc động mạch: 20g hoàng kỳ, 20g đan sâm, xích nhược, nhũ hương, quế chi, hồng hoa, hắc lục hương, nghệ, một dược, đào nhân, vang nhuộm mỗi loại 12g. Tất cả đem sắc với nước thành một thang thuốc uống hết trong ngày. 

Bài thuốc giúp trị bế kinh: Đem sắc xích thược, diên hồ sách, hương thảo, tần quy, củ ấu mỗi loại 8g cùng với nước, uống hết trong ngày. 

Bài thuốc chữa lương huyết, mụn nhọt gây sưng đau: Tán thành bột mịn 10g huyết căn, 16g xích thược và 12g bạch chỉ. Thêm 1 ít mỡ lợn, sắp ong vàng và trộn đều thành cao, dùng để bôi lên vùng da bị mụn nhọt 3 lần mỗi ngày. 

Bài thuốc cải thiện mắt sáng hơn, gan nóng đỏ và trị bệnh đau mắt đỏ kéo màng: Chuẩn bị 4g cam thảo tươi, xích thược, hồi vân, quảng phòng kỷ, nữ tiết, xuyên quy, kinh giới mỗi loại 12g. Đem đi sắc với một lượng nước và rượu trắng vừa đủ, tỷ lệ là 1:1 rồi chia làm 3 – 4 lần uống hết trong ngày. 

Bài thuốc giúp cầm máu, kiện tỳ, ôn dương, trị nôn ra máu, bệnh thương hàn: Dùng 160g sinh địa, xích thược, sơn liên, a tỉnh lư bì giao, xuyên quy, đỗ phụ và hắc phụ môi loại 40g. Tất cả đem tán thành bột mịn, bảo quản trong lọ thủy tinh để dùng dần. Mỗi ngày dùng lấy 20g bột uống chung với rượu ấm khi đói bụng. 

Bài thuốc trị đau do huyết ứ và trị bệnh loét dạ dày: Đem 4g bồ hoàng, 8g đào nhân, 20g mai mực, 20g xuyên luyện tử 12g diên hồ sách và 12 xích thược đi sắc cùng với nước thành 1 thang thuốc, chia đều thành 2 – 3 lần uống mỗi ngày. 

Bài thuốc trị tiêu đau, tiểu buốt và viêm tuyến tiền liệt ở nam giới: 16g xích thược và đào nhân, 8g huyết căn và hồng hoa. Đem sắc với nước, mỗi ngày dùng 1 thang. Nếu là trường hợp nhẹ thì chỉ cần dùng đào nhân và xích thược.

Bài thuốc trị chảy máu cam: Chỉ cần đem tán xích thược thành bột mịn, mỗi lần dùng khoảng 6 – 8g uống cùng với nước sôi để nguội. 

Bài thuốc trị nhọt sưng ở vú và nhọt vào mùa hè: Chuẩn bị lấy 16g liên diệp, 10g thạch cao, kim ngân, xích thược, đại liên tử, đạm trúc diệp mỗi loại dùng 12g. Đem tất cả nguyên liệu đã chuẩn bị đi tán thành bột, mỗi ngày dùng 8g sắc cùng với đại táo và gừng tươi, dùng uống hết trong ngày. 

Bài thuốc trị đau thắt ngực dưới ảnh hưởng của bệnh mạch vành: Dùng 40g huyết căn, xích thược, đinh hương, hồng hoa, hương thảo mỗi loại 20g đem đi tán thành bột mịn, sau đó đem hòa với 200ml nước, chia đều làm 3 phần để uống hết trong ngày, áp dụng liên tục trong 4 tuần để đem lại hiệu quả tốt nhất. Hoặc bạn cũng có thể chỉ dùng 40g xích thước, đem sắc với nước và chia đều làm 3 lần uống mỗi ngày đều được. 

Bài thuốc hỗ trợ trị đau nhức do ứ thương và trị đau nhức do gãy xương: Lấy 8g mỗi loại thuốc bao gồm xích thược, đào nhân, địa miết, thuật dược, mạt trích hoa và 4g mai thực, 4g nghệ cùng 4g quy vĩ. Đem tất cả đi sắc lấy nước đặc uống hàng ngày, kết hợp cùng với phương pháp bó bột cố định xương bị gãy. 

Bài thuốc giúp trị chứng tích khối, khi nằm bụng sa xuống và bị đau ở một chỗ: 10g củ ấu, 6g dược liệu chỉ xác, huyền hồ, xích thược, ô dước, ngũ linh chi mỗi loại lấy 8g, xuyên khung, đan bì, cam thảo, đào nhân, đương quy, hồng hoa mỗi loại lấy 12g. Tất cả đem đi sắc cùng với nước để uống, mỗi ngày dùng 1 thang. 

Cần lưu ý gì khi sử dụng xích thược

Ngoài những lợi ích tuyệt vời đem lại cho sức khỏe, xích thược cũng có một số chống chỉ định và tác dụng phụ khi sử dụng sai cách. Vậy nên, người bệnh trước khi sử dụng cần lưu ý một số vấn đề dưới đây:

• Tránh sử dụng xích thược cùng với lê lô bởi chúng tương kỵ nhau
• Chông chỉ định dùng xích thược để điều trị đối với người bị huyết hư, người dị ứng với các thành phần có trong dược liệu và người bệnh cảm hàn đã đến đau bụng đi ngoài. 
• Hết sức thận trọng khi dùng xích thược cho người cao tuổi, phụ nữ đang mang thai, người bệnh đang dùng các thuốc trị bệnh khác. Tốt nhất là nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, người có chuyên môn trước khi dùng.

Quả thực, xích thược là một loại dược liệu mang đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Trong tương lai không xa, sẽ có nhiều nghiên cứu mới để khám phá toàn diện về các tiềm năng chữa bệnh từ dược liệu này. Và để đảm bảo hiệu quả điều trị bệnh cũng như tránh được các tác dụng phụ, trước khi dùng người bệnh cần hỏi ý kiến của bác sĩ và thực hiện theo đúng chỉ dẫn nhé!

Ghế massage dưới 20 triệu.

Gia Dụng Việt không chỉ cập nhập thường xuyên các thông tin liên quan đến chăm sóc sức khỏe và làm đẹp – chúng tôi còn cung cấp các thiết bị chăm sóc sức khỏe hiện đại đến từ những thương hiệu hàng đầu như: ghế massage, máy massage chân, máy massage cầm tay….

Bạn có thể tham khảo rất nhiều mẫu mã máy massage khác nhau tại GDV Sport, đặc biệt Gia Dụng Việt – Chuyên mua bán ghế massage cao cấp, bán ghế massage cũ chính hãng các thương hiệu từ Nhật Bản với mức giá rẻ nhất trên thị trường. 0989.88.66.86

Tham khảo thêm

• Đệm massage
• Gối massage
• Máy massage

Trước khi mua sắm bất cứ sản phẩm nào, bạn cần tìm được địa chỉ đáng tin cậy về giá cả cũng như về chất lượng. Thương hiệu Gia Dụng Việt luôn tự tin cung cấp những sản phẩm chăm sóc sức khoẻ chính hãng. Tại khu vực Hà Nội bạn có thể đến chi nhánh Gia Dụng Việt để có thể trải nghiệm trực tiếp sản phẩm một cách chân thật nhất.