5 tác dụng của canxi bạn cần biết để bảo vệ sức khỏe

Canxi là một trong những khoáng chất rất cần thiết đối với mọi lứa tuổi. Thiếu hay thừa canxi đều có thể tác động trực tiếp đến sức khỏe của chúng ta. Vậy cụ thể, tác dụng của canxi là gì? Nên bổ sung bao nhiêu canxi là đủ, mời bạn cùng tham khảo những thông tin trong bài biết của GDV Sport.

Tác dụng của canxi là gì?

Tác dụng của canxi đối với sức khỏe

Canxi được xem như loại khoáng chất hoạt động nhiều nhất trong cơ thể người. Nó chiếm tới 1,5-2% trọng lượng cơ thể và tồn tại ở nhiều cơ quan như xương, răng, móng, máu, tổ chức tế bào và ngoại bào. Do đó, tác dụng của canxi đối với sức khỏe không chỉ dừng lại ở khả năng duy trì hệ xương khớp chắc khỏe, chống còi xương, loãng xương, làm chắc răng,… mà còn có tác dụng quan trọng trong việc duy trì hoạt động cơ bắp, lưu thông máu, trao đổi chất và phát tín hiệu đến các tế bào thần kinh.

Mặt khác, khi hàm lượng canxi trong cơ thể bất thường dễ dẫn đến mất cân bằng canxi và gây biểu hiện như khó chịu, mệt mỏi, bệnh tật,…

Canxi có tác dụng gì với xương

Xương được cấu tạo từ các khoáng chất, trong đó chủ yếu là canxi. Chất này chiếm khoảng 70% trọng lượng xương khô và còn lại là các chất hữu cơ. Nếu không cung cấp đầy đủ canxi cho cơ thể mỗi ngày, lượng canxi trong xương có xu hướng chuyển một phần cho máu. Hậu quả là tình trạng mất xương, loãng xương, khó khăn khi vận động do đau nhức xương, nguy cơ gãy xương cao và khó hồi phục, thậm chí có thể tàn phế và tử vong sớm. 

Trẻ em thiếu canxi sẽ gặp những vấn đề nghiêm trọng như yếu xương, còi xương, xương biến dạng, chậm lớn, răng không đều, răng biến dạng, sâu răng,… Nhất là độ tuổi 7-9 tuổi và 13-16 tuổi cần đặc biệt bổ sung canxi vì đây là thời kỳ phát triển quan trọng của cơ thể.

Tác dụng của canxi với hệ thần kinh 

Mặc dù canxi chỉ chiếm một khối lượng nhỏ trong tổ chức tế bào và ngoại bào nhưng các ion canxi lại đóng vai trò không thể thiếu đối với hoạt động dẫn truyền thần kinh. Sự thiếu hụt chất này sẽ dẫn đến ức chế dẫn truyền thần kinh, đồng thời công năng ức chế và công năng hưng phấn của hệ thần kinh bị suy giảm.

Hệ thần kinh của các bé bị ảnh hưởng do thiếu canxi thường được nhận biết qua biểu hiện quấy khóc vào ban đêm, ngủ giật mình, dễ nổi cáu, không tập trung tinh thần, rối loạn khả năng vận động,…

Đối với người cao tuổi thiếu canxi sẽ khó tránh khỏi trạng thái thần kinh suy nhược, cảm xúc không ổn định, mất ngủ hoặc ngủ li bì, hay quên, lú lẫn, dễ nổi cáu, đau đầu và một số vấn đề khác do khả năng điều tiết thần kinh suy giảm. Những triệu chứng này có thể cải thiện đáng kể nếu bổ sung canxi đúng cách.

Tác dụng của canxi với hệ miễn dịch 

Không chỉ là khoáng chất thiết yếu đối với hệ xương khớp, tác dụng của canxi còn rất quan trọng đối với quá trình phản ứng miễn dịch. Chất dinh dưỡng này giúp phát hiện sớm những tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể. Đồng thời kích hoạt cơ chế i chuyển, bao vây và tiêu diệt vi khuẩn, virus gây bệnh ở các tế bào trắng.

Bên cạnh đó, một số mắc bệnh liên quan đến chức năng miễn dịch suy giảm có thể bổ sung canxi theo chỉ định của bác sĩ để cân bằng khả năng miễn dịch cũng như đẩy lùi bệnh tật.

Canxi có tác dụng gì với cơ bắp

Khả năng vận động cơ bắp chủ yếu nhờ vào sự co giãn của các sợi cho, trong đó canxi đóng vai trò không thể thiếu đối với hoạt động co giãn này. Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng thiếu hụt canxi liên quan đến khả năng đàn hồi của cơ bắp, gây co bóp cơ tim kém, vận chuyển máu yếu và tinh thần hồi hộp, thở dốc, đổ nhiều mồ hôi mỗi khi vận động.

Tác dụng của canxi với cơ bắp quan trọng như vậy nên khi không được cung cấp đầy đủ sẽ dẫn đến những triệu chứng như thể lực kém, chân tay rã rời, lười vận động,…

Bổ sung bao nhiêu canxi là đủ

Các chuyên gia cho biết, nhu cầu canxi mỗi ngày của cơ thể phụ thuộc vào giới tính và độ tuổi. Thêm vào đó là những đối tượng cần lưu ý bổ sung lượng canxi lớn hơn bình thường như phụ nữ mang thai, trẻ em, người cao tuổi.

 Tổ chức Y tế Thế giới WHO khuyến nghị về mức tiêu thụ canxi như sau:

• Trẻ em 0 – 1 tuổi: 400mg – 600mg / 1 ngày.
• Trẻ em 1 – 10 tuổi: 800 mg / 1 ngày.
• Người lớn 11 – 24 tuổi: 1200 mg / 1 ngày.
• Người lớn 24 – 50 tuổi: 800mg – 1000mg / 1 ngày.
• Phụ nữ có thai và người cao tuổi: 1200 mg – 1500 mg / 1 ngày.

Bạn có thể dễ dàng bổ sung canxi thông qua những loại thực phẩm như hải sản, sữa và các chế phẩm từ sữa, đậu và các chế phẩm từ đậu, các loại rau xanh,… Những người không có nhiều thời gian cũng có thể bổ sung canxi bằng cách sử dụng vitamin – khoáng chất tổng hợp.

>>> Xem thêm: Danh sách những thực phẩm giàu canxi bạn không nên bỏ qua

Những vấn đề thường gặp khi bổ sung canxi

Mặc dù canxi là dưỡng chất quan trọng đối với cơ thể, nhưng nếu chúng ta không biết bổ sung canxi đúng cách sẽ gặp phải như tác dụng phụ nguy hiểm như:

• Thiếu hụt canxi

Không đáp ứng đầy đủ nhu cầu canxi của cơ thể trong một thời gian dài sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe hệ xương khớp. Đây là yếu tố chính dẫn đến giảm khối lượng xương, bệnh thiếu xương, loãng xương và nguy cơ gãy xương lớn hơn. Đồng thời, tình trạng này tiềm ẩn nguy cơ bệnh khớp và bệnh cao huyết áp. 

Trẻ em thiếu canxi sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của xương cũng như chiều cao tổng thể khi trưởng thành. Đối với phụ nữ có thai, phụ nữ sau sinh thiếu chất này dễ gây ra ngứa hoặc tê ở ngón tay và ngón chân, chuột rút vùng lưng và chân, tinh thần căng thẳng, lo âu, mệt mỏi, dễ cáu gắt,…

>>> Xem thêm: Thiếu canxi nên ăn gì?

• Thừa canxi

Trái lại với tâm lý chủ quan khi bổ sung canxi, nhiều người uống canxi kéo dài sẽ dẫn đến thừa canxi. Tình trạng này ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ các khoáng chất thiết yếu khác của cơ thể như sắt, kẽm, magie,… Chưa kể thận sẽ phải làm việc quá tải gây nguy cơ sỏi thận, sỏi niệu quản, suy thận.

Đặc biệt, phụ nữ mang thai, phụ nữ sau sinh và người bị loãng xương nếu lạm dụng hoặc dùng canxi liều cao trong một khoảng thời gian dài có thể dẫn đến ngộ độc, rối loạn nhịp tim, vôi hóa khớp hoặc canxi hóa động mạch vô cùng nguy hiểm. Nếu bạn nhận thấy những triệu chứng bất thường như tiểu nhiều, khát nước, buồn nôn, nhịp tim bất thường khi bổ sung canxi thì phải ngừng sử dụng ngay và đến bệnh viện để được chẩn đoán chính xác.

Sử dụng thuốc bổ sung canxi có tác dụng phụ gì không?

Tác dụng phụ của thuốc canxi

Canxi là khoáng chất an toàn tuyệt đối với đa số mọi người khi nạp vào cơ thể qua đường uống và với liều lượng khuyến cáo 1000-1200/1 ngày. Một số trường hợp có thể gặp tác dụng phụ nhỏ như đầy hơi, ợ hơi tuy nhiên không nguy hiểm gì đến sức khỏe.

Tuy nhiên, canxi có thể gây nhiều tác dụng phụ nguy hiểm nếu bạn sử dụng với liều lượng cao. Theo Viện Y học Hoa Kỳ khuyến nghị mức tiêu thụ canxi mà một người có thể dung nạp hàng ngày đối là 2000mg cho người lớn từ 19-50 tuổi và 1500mg cho người trên 51 tuổi. Uống vượt quá mức này sẽ làm nồng độ canxi trong máu quá cao, gây hội chứng kiềm sữa, sỏi thận, suy thậm, thậm chí tử vong.

Một số vài nghiên cứu còn chỉ ra rằng tiêu thụ quá nhiều canxi còn rằng canxi làm tăng nguy cơ đau tim cũng như các bệnh lý liên quan đến hệ tim mạch.

Lưu ý giúp bổ sung canxi đúng cách

Canxi không được sử dụng đúng cách dễ gây tác dụng ngược và ảnh hưởng đến sức khỏe. Do đó, khi bổ sung canxi bạn cần lưu ý một số điều quan trọng như sau:

• Liều lượng bổ sung canxi ở mỗi người là khác nhau nên khi bổ sung canxi liều lượng cao cần có sự chỉ định của bác sĩ.
• Bổ sung canxi thông qua khẩu phần ăn hàng ngày có thể chưa đủ bởi cách này chỉ đáp ứng 30% lượng canxi và khả năng hấp thụ cũng giảm dần theo độ tuổi.
• Thời điểm tốt nhất để bổ sung canxi là vào buổi sáng để cơ thể hấp thụ dễ dàng. Không nên uống vào chiều hoặc tối vì những thời gian này cơ thể thường có xu hướng ít vận động và tích tụ canxi.
• Không uống chung canxi với sắt và trà xanh bởi sẽ làm cản trở quá trình hấp thụ canxi.
• Không cùng chung canxi với thực phẩm có chứa oxalat vì những chất này kết hợp với nhau trong dạ dày sẽ tích tụ nhiều gây sỏi thận.
• Khi bổ sung canxi không nên uống rượu bia, thuốc lá, cà phê, nước ngọt bởi chúng có thể làm nồng độ canxi giảm, ngăn cản quá trình hình thành tế bào xương mới.

Đặc biệt, nên tránh dùng canxi nếu bạn đang gặp một trong những tình trạng sau:

• Chức năng thận kém: Bổ sung canxi khiến nồng độ canxi trong máu tăng cao ở những người có chức năng thận kém.
• Đột quỵ: Một nghiên cứu chứng minh rằng phụ nữ lớn tuổi bị đột quỵ uống bổ sung canxi trong 5 năm trở lên có thể làm tăng nguy phát triển chứng sa sút trí tuệ. 
• Suy giáp: Canxi có thể gây gián đoạn việc điều trị thay thế hormone tuyến giáp. Nếu sử dụng canxi cần uống canxi và thuốc tuyến giáp cách nhau ít nhất 4 giờ.

Tác dụng của canxi với cơ thể đã được GDV Sport chia sẻ trong bài viết. Dù bạn đang thuộc độ tuổi nào thì việc bổ sung canxi với một liều lượng phù hợp luôn cần thiết để duy trì sức khỏe. Bên cạnh đó, việc tham gia các hoạt động thể thao là rất quan trọng để thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể cũng như duy trì hệ xương khớp chắc khỏe.

Để hấp thụ canxi tốt hơn, bạn cũng có thể sử dụng thêm máy massage, ghế massage toàn thân chăm sóc cơ thể mỗi ngày. Thường xuyên sử dụng những thiết bị chăm sóc sức khỏe này có thể giúp bạn tăng cường trao đổi chất và thúc đẩy máu lưu thông đi khắp cơ thể.