Cúc vạn diệp – Công dụng và những điều cần lưu ý khi sử dụng

Cúc vạn diệp là một loài cây thân thảo có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, lượng huyết. Được dùng phổ biến trong việc điều trị viêm vú, rối loạn kinh nguyệt, giảm huyết áp và hỗ trợ chữa lành vết thương, chống lo âu. 

Tổng quan về cúc vạn diệp

Cúc vạn diệp có tên khoa học là Achillea millefolium L và có tên gọi khác là dương kỳ thảo, xương cá, cỏ thi, vạn diệp. Là một loại cây thân cỏ, sống lâu năm, thường được trồng để làm cảnh và sử dụng trong một số bài thuốc Đông y. 

Thân cây cúc vạn diệp cao khoảng 40 – 80cm, có gờ nổi lên chạy dọc, phân nhánh thành nhiều cành nhỏ, được bao bọc bằng một lớp lông màu trắng. Có lá mọc le se, phiến lá dài từ 2 – 20cm, chiều rộng từ 1 – 2,5cm. Thân lá mềm, lá chét có hình thuôn và dài từ 3 – 9mm, mặt trên của lá được phủ một lớp lông tơ mỏng, phía dưới thì có lông dày hơn, đỉnh nhọn. 

Cụm hoa hình đầu, đường kính từ 4 – 7mm, có cuống dài từ 2 -4mm, được phổ lông mềm. Hoa ở viền cụm hoa thường có 5, tràng hoa dạng lưới nhỏ, hình bầu dục dài từ 2 – 3mm. Hoa có màu trắng với một chút màu tím nhạt, ống tràng phía dưới dài bằng lưỡi nhỏ là hoa cái. Tất cả hoa ở giữa có tràng hình ống dài khoảng 3,5mm, hoa lưỡng tính thường có màu trắng và có đỉnh ống 5 thùy ngắn. Quả bế dạng hình bầu dục, dẹt và có chiều dài khoảng 2mm. 

Tất cả các bộ phận của cúc vạn diệp đều được dùng để làm thuốc. Theo nghiên cứu, loại cây này sẽ chứa các thành phần hóa học như: sesquiterpenoids, luteolin, isopaulitin, apigenin, casticin, artemetin, paulitin, desacetylmatricarin, centaureidin và psilostachyin.

>>> Xem thêm:

Bồ công anh và những tác dụng thần kỳ không phải ai cũng biết

Tác dụng và các bài thuốc chữa bệnh từ nụ hoa tam thất

Các công dụng nổi bật của cúc vạn diệp

Trong đông y loại cây này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, điều kinh, lương huyết, chỉ thống và trong y học hiện đại, người ta đã nghiên cứu và cho thấy cúc vạn diệp có thể:

Bảo vệ da và điều trị vết thương

Trong hoa của cúc vạn diệp có chứa các chất chống viêm, tác động rất tích cực đến độ pH và độ ẩm của da. Hơn thế, cúc vạn diệp còn được dùng như một chất khử trùng tự nhiên, ngăn không cho vết thương bị nhiễm trùng. 

Ngoài ra, hóa chất achilleine trong loại cây này còn có khả năng cầm máu, giảm đau và hỗ trợ quá trình chữa lành vết thương nhanh hơn bởi bỏng, xây xước. 

Cải thiện các vấn đề về đường tiêu hóa

Nhờ hoạt động chống co thắt, cúc vạn diệp có thể cải thiện các vấn đề về đường tiêu hóa như tiêu chảy, chuột rút, đầy hơi. Không chỉ vậy, loại dược liệu này còn có khả năng ức chế sự co thắt của cơ trơn và hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh viêm ruột. 

Chống ung thư

Các chiết xuất từ cúc vạn diệp đều có đặc tính chống ung thư. Lý giải điều này, các chuyên gia cho biết, cúc vạn diệp có thể chuyển hóa lipid và ngăn ngừa sự tích tụ lipid hình thành ung thư tuyến tụy. Đồng thời, loại cây này còn có thể kích thích quá trình bài tiết, thải độc và góp phần chống lại sự tàn phá của các khối u. 

>>> Xem thêm: Cây xạ đen – Thần dược trị ung thư

Cải thiện sức khỏe tim mạch

Với khả năng làm giảm huyết áp cao, thư giãn mạch máu, cải thiện nhịp thở, cúc vạn diệp có thể hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến tim mạch và bệnh rối loạn đường hô hấp như cao huyết áp, hen suyễn. 

Giúp an thần nhẹ 

Nếu bạn đang gặp phải tình trạng mất ngủ, thường xuyên lo âu và căng thẳng thì cúc vạn diệp sẽ là một lựa chọn đáng để cân nhắc. Bởi chiết xuất hydroalcoholic từ loại cây này có tác dụng chống lo âu, giải tỏa căng thẳng và hỗ trợ cho một giấc ngủ ngon và sâu hơn. 

>>> Xem thêm: Cách dùng cây lạc tiên chữa mất ngủ, an thần, suy thược 

Một số lưu ý khi sử dụng cúc vạn diệp

Dưới đây là một số lưu ý quan trọng bạn nhất định phải biết khi sử dụng cúc vạn diệp:

• Không nên sử dụng cúc vạn diệp khi đang uống thuốc chống đông máu bởi loại cây này có chứa coumarin với khả năng làm loãng máu. 
• Khi uống nước của cúc vạn diệp, bạn có thể đi tiểu nhiều và buồn ngủ hơn mọi ngày. 
• Đối với da nhạy cảm khi tiếp xúc với cúc vạn diệp có thể gây kích ứng hoặc viêm da. Ngoài ra, người bị dị ứng với các loại hoa cúc cũng có thể bị dị ứng với cúc vạn diệp. Hãy ngưng dùng ngay khi có dấu hiệu quả sự kích ứng. 
• Không nên sử dụng nhiều cúc vạn diệp, bởi trong chúng có chứa một lượng nhỏ thujone – khi dùng với liều lượng phù hợp sẽ không gây nên bất kỳ ảnh hưởng nào, nhưng dùng quá nhiều có thể gây mê não bộ. 
• Phụ nữ mang thai, đang cho con bú và trẻ nhỏ tuyệt đối không được sử dụng cúc vạn diệp khi chưa có sự tư vấn từ bác sĩ. 
• Dùng quá nhiều cúc vạn diệp cũng có thể khiến bạn bị nhạy cảm với ánh sáng của mặt trời. 
• Cúc vạn diệp có thể tương tác với thuốc chống đông máu, thuốc điều trị chứng hưng cảm, thuốc ức chế acid dạ dày, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc chống co giật, thuốc ngủ…

Những thông tin này chỉ mang tính chất tham khảo, bạn tuyệt đối không được tự ý sử dụng. Hãy tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y học cổ truyền về cách sử dụng, liều dùng cũng như những điều cần chú ý trong quá trình điều trị bệnh nhé!