Đau lưng cấp: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị

Đau lưng cấp là cơn đau xuất hiện đột ngột, nhanh chóng, gây đau đớn ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh. Vậy nguyên nhân gây ra cơn đau lưng cấp tính này là gì? Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh đau lưng cấp ra sao? Cùng tìm hiểu ngay trong nội dung bài viết dưới đây cùng chúng tôi bạn nhé.

Xem thêm: Đau lưng sau sinh: Nguyên nhân và phương pháp điều trị hiệu quả

Bệnh đau lưng cấp là gì?

Đau lưng cấp là thuật ngữ dùng để chỉ tình trạng đau lưng đột ngột, đi kèm với đó là những triệu chứng nghiêm trọng và thường kéo dài trong 6 tuần. Cơn đau dễ khởi phát tại các vùng cạnh dưới sườn đến lằn mông và tập trung chủ yếu vào thắt lưng.

Trong cuộc đời, mỗi người sẽ ít nhất gặp từ 1 – 2 cơn đau lưng cấp tính, có thể lan xuống 1 hoặc ở cả 2 chân. Phần lớn đau cấp tính vùng lưng sẽ không cần can thiệp y tế chuyên sâu, chức năng cử động của khớp xương vẫn sẽ được bảo toàn.

Nguyên nhân đau lưng cấp

Những cơn đau lưng cấp tính thường là hậu quả của những tác động mạnh lên cột sống trong quá trình tập thể dục thể thao hoặc thực khi hiện các hoạt động sinh hoạt thường ngày. Ngoài ra, các yếu tố dưới đây sẽ làm tăng nguy cơ khởi phát cơn đau lưng cấp:

• Các bệnh lý về cột sống như thoái hóa cột sống, gai cột sống, thoát vị đĩa đệm lưng,…
• Viêm khớp nhiễm trùng
• Loãng xương
• Khối u
• Sinh hoạt sai tư thế, vận động quá sức,…
• Chấn thương do tai nạn, va chạm mạnh khi chơi thể thao hoặc té ngã.

• Tính chất công việc yêu cầu ngồi hay đứng một chỗ trong khoảng thời gian dài hoặc thường phải khuân vác nặng nhọc,…
• Thay đổi tư thế một cách đột ngột cũng sẽ làm cột sống và đĩa đệm bị lệch.
• Lối sống lười vận động và thường xuyên mang giày dép quá cao,…

Triệu chứng đau lưng cấp tính

Bệnh đau lưng cấp xuất hiện một hoặc vài triệu chứng sau đây:

• Đau nghiêm trọng hoặc đau đột ngột sau khi ngồi lâu tại một chỗ, nằm bất động trên giường hoặc sau khi nâng vác các vật nặng.
• Đau lưng không đứng thẳng được: Cơn đau xảy ra khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong việc đứng thẳng mỗi khi di chuyển, vặn hoặc xoay mình đột ngột, có chấn thương/tai nạn.
• Cơn đau nhói xuất hiện đột ngột hoặc đau âm ỉ ở vùng lưng trên hoặc lưng dưới.
• Cơn đau lưng giảm dần khi người bệnh nghỉ ngơi.

• Cơn đau lưng chạy dọc cột sống hoặc đau khu trú, đau lan rộng từ vùng lưng sang hông hoặc/và xuống mông và chi dưới.
• Một số trường hợp cơn đau còn có thể trở nên nghiêm trọng vào buổi sáng và kèm theo đó biểu hiện cứng vùng lưng.

Ngoài ra, tuỳ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh cũng như mức độ nghiêm trọng mà tình trạng này có thể kèm theo triệu chứng như:

• Căng hoặc cứng cơ tại khu vực xung quanh cột sống, hông, xương chậu.
• Cơ lưng có cảm giác bị kim châm, tê yếu.
• Đau kèm theo cảm giác bỏng rát, châm chích và tê bì từ vùng thắt lưng đến ngón chân.
• Ngứa râm ran kèm theo tình trạng yếu cơ tại khu vực ảnh hưởng.
• Suy giảm khả năng vận động, khó khăn trong việc xoay người hoặc khi đứng thẳng.
• Sốt.
• Rối loạn chức năng ruột và bàng quang khiến người bệnh gặp khó khăn khi đại – tiểu tiện.
• Đau nhức tại bộ phận sinh dục.
• Sụt cân.

Đau lưng cấp có nguy hiểm không?

Phần lớn người bệnh đau lưng cấp không gặp nguy hiểm đến sức khỏe cũng như tính mạng, thế nhưng nếu tình trạng này dễ tái phát và gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống thì bạn cần quan sát các triệu chứng và đến bệnh viện thăm khám kịp thời để phòng tránh biến chứng như:

• Đau lưng chuyển sang thể mạn tính
• Mất ngủ, mệt mỏi kéo dài và suy nhược cơ thể
• Suy yếu cơ, giảm khả năng vận động của cơ thể
• Tình trạng tiến triển còn có thể dẫn đến liệt các chi.

Phương pháp chẩn đoán bệnh đau lưng cấp

Chẩn đoán đau lưng sẽ chủ yếu thông qua các triệu chứng lâm sàng, kết hợp cùng các chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm cần thiết. Cụ thể như:

• Khai thác tiền sử bệnh lý cùng chức năng vận động

Bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh trả lời các vấn đề như: triệu chứng xuất hiện khi nào, vị trí đau nhiều, tình trạng va đập hay chấn thương trước đó nếu có,…

Sau khi nắm rõ được các thông tin cần thiết, người bệnh sẽ thực hiện một số động tác cơ bản như cúi người, xoay trái, xoay phải, ngả về phía sau,… kết hợp cùng với ấn mạnh vào các vị trí dọc sống lưng để kiểm tra lại phản ứng của bệnh nhân. Từ đó, bác sĩ sẽ xác định được mức độ đau và các vị trí đau bị ảnh hưởng.

• Chẩn đoán hình ảnh

Những phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện nay gồm chụp X-quang, chụp cộng hưởng từ MRI, chụp cắt lớp CT,… sẽ giúp bác sĩ quan sát được tình trạng của cột sống lưng và phát hiện bất thường gây đau lưng cấp như chấn thương, các khối u, gãy xẹp đốt sống, gãy xương, thoái hóa cột sống,…

• Xét nghiệm máu

Thực hiện xét nghiệm máu giúp xác định được người bệnh có mắc những vấn đề liên quan tới nhiễm trùng xương hay u tủy xương không.

Điều trị bệnh đau lưng cấp tính như thế nào?

Phương pháp điều trị cơn đau lưng cấp sẽ còn tùy thuộc vào tình trạng cũng như mức độ nghiêm trọng của bệnh, cụ thể:

Đau lưng cấp mức độ nhẹ

Với những trường hợp đau lưng cấp mức độ nhẹ thì người bệnh lúc này có thể áp dụng một số biện pháp giảm đau ngay tại nhà như:

• Nghỉ ngơi: Nếu cơn đau lưng xuất hiện đột ngột hoặc đau nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến sinh hoạt thì người bệnh hãy dừng ngay hoạt động và nghỉ ngơi tại chỗ. Biện pháp này giúp giảm áp lực lên cột sống và các mô mềm xung quanh. Từ đó giúp cơ thể thư giãn, cải thiện tình trạng căng cơ và giảm đau hiệu quả nhất.
• Châm cứu: Liệu pháp châm cứu được áp dụng phổ biến trong điều trị các cơn đau lưng cấp tính. Bác sĩ sẽ dùng những chiếc kim nhỏ và mảnh nhằm tác động lên các huyệt đạo tương ứng để từ đó, giúp cơ thể người bệnh được thư giãn cũng như giảm đau hiệu quả.
• Tập thể dục: Các bác sĩ khuyến khích người bệnh nên tập thể dục thể thao 30 – 45 phút/ngày hoặc thực hiện một số bài tập giãn cơ tại nhà. Điều này sẽ giúp giảm nén dây thần kinh, hỗ trợ máu lưu thông tốt, thư giãn cơ, gia tăng độ linh hoạt và sức chịu đựng cho xương khớp. Nhờ đó, người bệnh sẽ giảm bớt cơn đau và đồng thời cải thiện được khả năng vận động.
• Chườm ấm: Việc chườm ấm lên vùng lưng bị đau giúp cơ lưng được thư giãn, máu lưu thông tốt hơn để cải thiện tình trạng căng cơ, đau lưng và phục hồi vận động cho người bệnh. Bên cạnh đó, biện pháp này còn giúp giảm viêm cũng như thúc đẩy quá trình lành thương ở vùng xương khớp tổn thương.
• Massage/dùng ghế massage: Biện pháp này sẽ giúp lưu thông hệ thống kinh mạch, khí huyết, thư giãn cơ, thần kinh và cột sống. Nhờ đó, các tổn thương như được chữa lành và cải thiện các cơn đau nhức ở lưng hiệu quả.
• Kiểm soát tốt cân nặng: Đây là biện pháp giúp ngăn chặn và cải thiện tình trạng đau lưng cấp rất hiệu quả. Bởi khi có được cân nặng hợp lý sẽ giúp giảm áp lực lên cột sống và hạn chế tổn thương tiến triển.

Đau lưng cấp mức độ nghiêm trọng

Những trường hợp đau lưng cấp mức độ nặng do bệnh lý hoặc do chấn thương… thì người bệnh cần được điều trị bằng những biện pháp như:

• Sử dụng thuốc: Nếu một số biện pháp giảm đau tại nhà không cải thiện được tình trạng đau lưng cấp thì người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng một số loại thuốc như thuốc giảm đau và thuốc chống viêm không steroid (NSAID) hay thuốc giãn cơ, thuốc chống trầm cảm…
• Vật lý trị liệu: Một số trường hợp bệnh nhân đau lưng cấp sẽ cần thiết lập một chương trình vật lý trị liệu phù hợp với tình trạng của mỗi người. Các bài tập phục hồi chức năng này sẽ giúp thư giãn và tăng cường sức cơ. Từ đó tăng sự linh hoạt cho hệ xương khớp, tăng lưu thông máu cũng như giải nén dây thần kinh và giảm đau hiệu quả.
• Phẫu thuật: Hầu hết các trường hợp đau lưng cấp sẽ không cần phải điều trị phẫu thuật. Tuy nhiên, nếu cơn đau vẫn không thuyên giảm thì bác sĩ có thể chỉ định can thiệp phẫu thuật cho bệnh nhân. Phương pháp phẫu thuật được chỉ định trong một số trường hợp như hẹp ống sống, dị tật bẩm sinh ở cột sống, thoát bị đĩa đệm, đau lưng do gãy xương, dây thần kinh tủy sống bị chèn ép, cấu trúc xương khớp khiến tầm vận động hạn chế,…

Biện pháp phòng ngừa đau lưng cấp

Trên thực tế, cơn đau lưng cấp có thể khởi phát bất kỳ lúc nào ngay cả đối với người chưa từng bị đau lưng cấp. Còn đối với những người đã từng bị đau lưng cấp thì cũng không thể tránh khỏi tình trạng tái phát bệnh. Do đó bạn nên lưu ý tới một số vấn đề sau đây để hạn chế khởi phát hoặc tái phát cơn đau lưng cấp:

• Duy trì hoạt động thể dục thể thao mỗi ngày để tăng độ chắc khỏe và linh hoạt cho hệ xương khớp.
• Có chế độ ăn uống khoa học, cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng.
• Không làm việc quá sức, tránh khuân vác nặng đối với người có tiền sử đau lưng cấp.
• Khi cần vận động mạnh hay chơi thể thao thì cần khởi động trước.
• Nếu đang hút thuốc lá thì cần bỏ ngay vì chất nicotin sẽ gây ảnh hưởng đến xương khớp.
• Nên hạn chế đi giày cao gót, ưu tiên giày dép đế bằng để giảm thiểu áp lực đến cột sống.

Đau lưng cấp tuy không kéo dài quá lâu nhưng nó cũng đủ để bạn “ám ảnh”. Dù có thể tự khỏi nhưng người bệnh không nên chủ quan mà hãy thăm khám sớm để được chẩn đoán nguyên nhân và có hướng điều trị kịp thời để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.