Thài lài trắng – Vị thuốc đông y với nhiều công dụng tuyệt vời 

Thài lài trắng là loài cây thường mọc hoang với nhiều tên gọi như rau trai, cỏ lài trắng,… Loại cây này được xem là một vị thuốc Đông y có nhiều công dụng tuyệt vời trong việc điều trị sưng tấy, ghẻ lở, bỏng. Rễ của cây thài lài trắng cũng có tác dụng giải độc, thanh nhiệt và lợi tiểu. Và để hiểu rõ hơn về loại dược liệu này, mời bạn đọc cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

>>> Xem thêm: Cây thanh hao hoa vàng – Dược liệu có nhiều tác dụng quý

Tìm hiểu chung về thài lài trắng

Đặc điểm

Thài lài trắng là cây thân thảo, cao hơn 30 – 60cm, mọc bò. Thân cây nhẵn, không có lông, có rễ ở các mấu. Lá cây mọc so le thành hai hàng, lá thon, chóp nhọn và bẹ có rìa lông ôm lấy thân với chiều dài từ 2 – 6cm, rộng từ 1 – 2cm. 

Cụm hoa là một lá bắc rộng như mo, mỗi mo có chứa 3 đến 5 hoa nhỏ xếp thành xim có cuống. Hoa nhỏ thì có màu lam. Quả nang, gồm 5 hạt đen. Vào tháng 5 đến 11 chính là mùa ra hoa và ra quả của cây. 

Bộ phận được dùng 

Người ta thường sử dụng toàn cây thài lài trắng. Thu hái quanh năm, rửa sạch rồi dùng tươi hoặc phơi, sấy khô. Ngọn non của thài lài trắng có thể dùng để luộc hoặc nấu thành canh.

Thành phần hóa học

Trong thài lài trắng có chứa 7.8% nitơ, 0.90% chất béo, 12.8% tro, 59.75% chất không có nitơ, 20.15% cellulose. Hoa của thài lài trắng thì chứa awobanol, acid p.coumaric, chất màu của hoa chứa delphinidin diglucoside là chủ yếu. 

Công dụng của thài lài trắng

Trong y học cổ truyền

Trong y học cổ truyền, thài lài trắng có vị ngọt, tính hàn, quy kinh Tâm, Can, Tỳ, Thận với tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, lợi thủy.

Thài lài trắng thường được dùng để điều trị cảm cúm, lợi tiểu, giải độc, giải khát và hỗ trợ điều trị các bệnh về tim. Ngoài ra, thài lài trắng còn được dùng để chữa viêm mủ da, bò cạp đốt, giải độc do rắn, rết cắn, các khớp sinh đau bằng cách giaxnast cây tươi và đắp lên. 

Trong y học hiện đại

• Công dụng trên α – glucosidase và glucose huyết: Cao methanol của thài lài trắng có khả năng ức chế enzym α – glucosidase, đây là enzym có chức năng hấp thu glucose ở ruột. Vậy nên, khi ức chế enzym α – glucosidase có thể giúp chống tăng đường huyết.
• Công dụng kháng khuẩn, chống ho: Chiết phần trên mặt đất của cây Thài lài trắng có chứa  acid p – hydroxycinnamic với khả năng kháng khuẩn và D – mannitol với khả năng giảm ho.
• Công dụng trên tế bào ung thư: Chiết toàn cây Thài lài trắng bằng benzen được cao chiết có thể gây độc tế bào trên các tế bào bạch cầu bị ung thư: Leuk HL60, Leuk L1210.

Bài thuốc dân gian từ thài lài trắng

Bài thuốc chữa viêm họng, viêm amidan: Bạn lấy khoảng 90 – 120g thài lài trắng tươi, đem giã nát rồi vắt lấy nước uống. Hoặc có thể dùng 30g thài lài trắng cùng với 30g bồ công anh và 30g dâu tằm để sắc làm nước uống trong ngày. 

Bài thuốc hỗ trợ điều trị tăng huyết áp: Lấy 60 – 90g thài lài trắng tươi, 12g hoa cây đậu tằm, rửa thật sạch rồi sắc với 800ml nước còn 300ml, uống hết trong ngày. Mỗi ngày dùng 1 thang, thực hiện đều đặn trong 10 – 15 ngày để cải thiện tình trạng bệnh.

Bài thuốc chữa viêm cầu thận cấp, tiểu ít, phù thũng: Dùng 30g thài lài trắng, 30g mã đề, 30g cỏ xước, đem tất cả đi sắc lấy nước uống trong ngày. Mỗi ngày dùng 1 thang cho đến khi tình trạng được cải thiện. 

Bài thuốc hỗ trợ điều trị phong thấp: 40g thài lài trắng, 40g đậu đỏ. Thài lài trắng đem rửa sạch, thái nhỏ. Linh đậu đỏ cùng 800ml nước đến khi nhừ, sau đó cho thài lài trắng vào, đun ở lửa nhỏ khoảng 10 phút rồi thêm chút đường để thường thức. Khi dùng nên ăn cả cái và nước, thực hiện trong 5 – 10 ngày. 

Bài thuốc điều trị kiết lỵ: Bạn dùng khoảng 30g thài lài trắng tươi hoặc 10g thài lài trắng khô, rửa thật sạch, sắc cùng với 700ml còn 150ml. Chia làm 3 lần uống hết trong ngày, áp dụng bài thuốc này trong 5 ngày liên tục. 

Bài thuốc chữa mụn nhọt sưng đau chưa vỡ mủ: Lấy 1 nằm thài lài trắng tươi đi rửa sạch, giã nát rồi trộn đều với một chút rượu nóng. Dùng hỗn hợp này đắp lên chỗ sưng đau rồi băng cố định lại trong 2 giờ. Mỗi ngày thực hiện 1 lần đến khi khỏi hoàn toàn. 

Bài thuốc điều trị bí tiểu: 30g thài lài trắng tươi, 30g mã đề tươi, đem rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt ra bát, trộn đều với một chút mật ong, uống khi thấy đói bụng. Dùng đều đặn trong 5 ngày. 

Lưu ý khi dùng thài lài trắng bạn cần biết 

Thài lài trắng không dùng cho người tỳ vị hư hàn.

Một số cách chữa bệnh từ thài lài trắng chỉ được lưu truyền trong dân gian và chưa có chứng minh khoa học về tính an toàn cũng như hiệu quả chữa bệnh. Vậy nên, để hạn chế các rủi ro có thể xảy ra khi sử dụng, bạn cần tham khảo ý kiến từ các chuyên gia hoặc bác sĩ.